|
|
LONDERZEEL VROEGER
Historische en Genealogische bijdragen
over Londerzeel, Malderen en Steenhuffel |
|
|||||||||||||||||
|
|
43 Originele boeken over de
Geschiedenis van Groot-Londerzeel (Londerzeel, Malderen en Steenhuffel) 19.000 blz. getranscribeerd
bronmateriaal ň |
|
|||||||||||||||||
|
|
Deel I – de Boeken Om te weten hoe en waar ze kunnen gelezen worden of eventueel
aangekocht: klik hier |
||||||||||||||||||
|
|
Algemeen |
|
|||||||||||||||||
|
XXXXXXXXXXXXXXX |
|
Biografisch Woordenboek van Groot-Londerzeel. Dit is een
alfabetische verzameling biografieën van mensen die in Londerzeel leefden of
werkten en waarover iets bijzonders te vertellen valt. Uiteraard gaan
we niet kiezen wie daarvan de belangrijkste is, want dat kan uiteraard
niemand anders zijn dan jijzelf. Deze inventaris
is een begin en nog verre van compleet. Toch hebben we al
135 blz. vol gekregen. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 135 blz. A4 -
Te lezen en te ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen: richtprijs € 19,8 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
XXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||
|
|
|
Toponymie van Londerzeel, Malderen en Steenhuffel. In afwachting
van de publicatie van de definitieve toponymie van groot-Londerzeel, waarin
ook de betekenis, de herkomst, de historische connotaties en
de gebruiksperiode van de talloze plaatsnamen beschreven wordt, alvast deze
verzameling. A4 183 Blz. –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). Volstrekt nieuw
– en zeker nuttig voor bestudeerders van oude documenten - is de
toponiemenkaart van Steenhuffel waarop de ligging van de
belangrijkste plaatsnamen te vinden is. Vanwege de omvang, alleen digitaal te
consulteren.
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
Oude kranten over Londerzeel, Malderen en Steenhuffel. Ofschoon
er al in het begin van de 17de eeuw pogingen waren om een minuscule
krant te publiceren was de verspreiding ervan onbeduidend. Pas
in de eerste helft van de 19de eeuw is de wekelijkse of dagelijkse
papieren gazet een massamedium geworden. Steeds
meer van deze oude kranten worden nu door diverse instanties gedigitaliseerd
en online ter beschikking gesteld. Ook bij de studie van onze
lokale geschiedenis zijn ze van onschatbaar nut. Het
oudste in deze verzameling opgenomen artikel dateert van 25 juli 1697. Het
komt uit de “Oprechte Haerlemsche Courant” en signaleert
de installatie
van een Grote Wacht van het Franse leger in Steenhuffel. Daarna slaan we een hele tijd over
om in 1814 (en ditmaal voor goed) te herbeginnen. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 142 blz. A4 -
Aan te kopen:
richtprijs € 20,2 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Tijdbalk van de Geschiedenis van Groot-Londerzeel. Deze
chronologische opsomming van plaatselijke gebeurtenissen die nu zeker de
krant zouden halen werd opgemaakt in 2009. Intussen zijn we zovele jaren verder
en zoveel meer over onze geschiedenis te weten gekomen. Deze tijdsbalk is dus
dringend aan vervollediging toe. Daarom, voorlopig alleen digitaal
beschikbaar. A4 - 87 blz.
Alleen Digitaal (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
Militaire Geschiedenis |
||||||||||||||||||
|
|
|
Groot-Londerzeel
en de Oorlogen van het Ancien Regime (1159-1791). Het historische Londerzeel lag in
het Hertogdom Brabant maar tegen de grens van het graafschap Vlaanderen en dat
was het (meestal vijandige) buitenland. De eerste
gedocumenteerde Slag van Londerzeel beschrijft dan ook hoe de Brabanders,
geholpen door de bondgenoten uit de buurt van Verdun en Luxemburg,
het vanuit Dendermonde binnenvallende Vlaamse leger in 1334 en, jawel, in
Londerzeel, een smadelijke en beslissende nederlaag hebben
toegebracht. Verder hebben we het over de
rampzalige Beroerde Tijden, waarin molens, kerk en burcht van Londerzeel en
vele hoven werden platgebrand en waarin onze bevolking op minder dan
25 jaar (1566-1590) werd gedecimeerd. Uiteraard hebben we ook aandacht voor
de oorlogen van de Franse Zonnekoning (1643-1697), wiens
legers, als ze niet om te vechten kwamen, passeerden om zich te provianderen,
over de Brabantse Omwenteling (1789-1790) en over de vele inwoners
die voor God en Heer in verre landen gaan sneuvelen zijn. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 122 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 19,6 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Lotelingen uit Londerzeel, Malderen en Steenhuffel. Tijdens onze
intense opzoekingen naar andere dingen in het gemeentearchief van
groot-Londerzeel zijn we ook enkele verhalen van en over lotelingen
tegen gekomen. Het zou zonde zijn om ze weer verloren te laten gaan. Dit boekje
bevat: 1.
Loteling in Londerzeel: de procedure
van het loten. 2.
De eerste loting in Steenhuffel van
1803. 3.
4 Lotelingen uit Malderen van de
eerste Belgische lichting 1831. 4.
Loteling Van Ruysevelt uit
Londerzeel (1840). 5.
Ik laat u weten den staat van mijnen
gezondheid: 16 brieven van Steenhuffelse lotelingen (1868-1898). 34 blz. A4 Alleen
digitaal: voor uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
1914-1918 in Londerzeel en Noordwest-Brabant. Twee generaties
volstonden om alles over één der meest aangrijpende perioden uit onze
regionale geschiedenis te vergeten. Van 20 augustus tot 5 oktober 1914,
werden onze dorpen afwisselend gecontroleerd door het Belgische leger en de
Duitse troepen die de vesting Antwerpen belegerden. 7
Weken lang waren we het toneel voor verkenningen, schermutselingen, gevechten
en bloedige veldslagen. Wat er toen ten oosten van het kanaal
van Willebroek gebeurde, werd door onze historici overvloedig beschreven.
Over de gebeurtenissen ten westen ervan werd daarentegen in
alle talen gezwegen. Dit boek toont aan of dat al dan niet terecht is
geweest. Aan de hand van militaire en burgerlijke, Belgische en Duitse,
nationale en plaatselijke bronnen, beschrijft het van dag tot dag wat er
tijdens de eerste wereldoorlog in de regio Londerzeel (de vierhoek Willebroek-Humbeek-Asse-Puurs)
is gebeurd. Een volledig, authentiek, onthullend en dikwijls verbijsterend
verslag. Uit Forum Eerste Wereldoorlog: “Een van de
betere streekgeschiedenissen 14-18 ooit gemaakt! - Ik kan dit alleen maar
beamen. Ik heb het boek van 1999 en heb zelden een beter boek over WOI in onze streek
gezien. Nogmaals, een aanrader! - Is inderdaad een prachtig boek, zowat heel mijn familie heeft de uitgave van 1999 wel eens gelezen! “ Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 440 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
3de
druk weldra beschikbaar: richtprijs nog niet gekend - voor uitleg, zie link
bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Enkele Verhalen over W.O.I in Londerzeel, Malderen en Steenhuffel Het volledige en zeer gedetailleerde
verslag over de eerste wereldoorlog in Groot-Londerzeel en omgeving, is te lezen
in “1914-1918 in Londerzeel en Noordwest-Brabant”. Over juffer
Orianne bestaat inmiddels ook een heel dik boek (zie hierna) Hier vind je de verzameling van enkele
eerder bij diverse gelegenheden gepubliceerde verhalen. 1. Londerzeel
tijdens de eerste maanden van Wereldoorlog I (met ook een korte samenvatting
van de Slag van Imde) – Eerder gepubliceerd ter gelegenheid van het bezoek van de leden
van de Western Front Association (5 mei 2007) aan de slagvelden van
Londerzeel en Imde. – Auteurs: L. De Bondt, F. Hallemans en
L. De Boeck. 2. De Slag
van Londerzeel – Gepubliceerd bij de herdenking van de Slag van Londerzeel op
29-9/ 2004, in aanwezigheid van de families van de gesneuvelden. 3. Duitse
Mariniers in Londerzeel. – Gepubliceerd op de site degrooteoorlog.skynetblogs - Auteurs:
L. De Bondt, L. De Boeck en F. Hallemans. 4. Het
liefdadigheidswerk van Juffer Orianne van Londerzeel – eerder gepubliceerd
als bijlage in ‘1914-1918 in
Londerzeel en Noordwest- Brabant’. 5. Een
onbekende gesneuvelde uit Londerzeel op een kerkhof in Nederland. – Auteur:
Francis Hallemans. 6. De Gr.
Londerzeelse gesneuvelden van de 1ste wereldoorlog – Auteur: F.
Hallemans. 64 blz. A4 – Alleen digitaal (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Juffer Orianne van Londerzeel. Juffer Orianne van Londerzeel, tijdens en na de 1ste
wereldoorlog wereldwijd bekend en geprezen voor haar liefdadige werken (het
ontgraven, identificeren en herbegraven van duizenden gesneuvelde soldaten
en het oprichten van oorlogsmonumenten) was in Londerzeel niet graag gezien er is er vanwege insinuaties en achterklap moeten vluchten.
Daarna werd er over haar bij ons niet meer gesproken en is men haar compleet vergeten. Nu, in 2021, heeft een straat haar naam gekregen.
Misschien een beetje hypocriet want ze heeft nooit nagelaten om Londerzeel en
de Londerzelenaren een slechte naam te geven. Haar recente erkenning heeft zij te danken aan de speciale bijlage
die Francis Hallemans en ikzelf in ons boek “De Grote Oorlog in de regio Londerzeel” (1999) aan haar en haar Londerzeelse medewerkers
hebben gewijd. Intussen zijn er 2 volledige boeken over haar werk en leven geschreven. Dit is niet noodzakelijk het beste maar wel het
originele. Ze was dus zeker een zeer bijzondere madam. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 348 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen: richtprijs
€ 29,4 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
Geschiedenis van het historische materiële erfgoed |
||||||||||||||||||
|
|
|
Geschiedenis
van Diepensteyn (1290-2000) Over 34 generaties gekende eigenaars
valt natuurlijk wel wat te vertellen. Ik noem er een paar: 1) De man die in
1288 en quasi in zijn eentje een groot deel van Limburg bij het
Hertogdom Brabant heeft gevoegd, 2) een man, die zijn broer ‘het beruchte
Everzwijn van de Ardennen’, in 1466 hielp om 600 Franchimontezen in de
Maas te gooien, c) Een door hard werken en een goed huwelijk rijk geworden koopman
uit Spanje die in 1535 met Keizer Karel in Tunis de Turken
mocht gaan bevechten en niet meer is thuis geraakt, d) ‘la belle héritiere de Diepensteyn oftewel, tot die in 1564 naar Spanje teruggeroepen werd,
de officiële concubine van de 1ste aartsbisschop van Mechelen, Granvelle, e)
een hoge voor de Spanjaarden werkende en dus door de
Noord-Nederlandse opstandelinge verdreven militair in Lingen (nu Duitsland),
die vanaf ca 1600 Diepensteyn construeerde zoals wij
het nu terug kennen... Ik stop. Eigenlijk hebben ŕlle
eigenaars hun stempel op de geschiedenis van West-Europa gedrukt. Aan dit boek werd een laatste
hoofdstuk (met de recente ontwikkelingen) toegevoegd door de heer Jan Toye, eigenaar, Managing Director en Director van de NV Diepensteyn, die
het kasteel op de oude funderingen volledig heeft herbouwd. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 408 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen
via https://kasteeldiepensteyn.be/ Digitaal te
lezen via https://kasteeldiepensteyn.be/ |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Drietoren, het domein en der heerlijkheid te Londerzeel (1100-2000). Schreyhane, Van (N)ursen, Jaersma,
Van Doetinchem, de Waha, Boot, de Spoelbergh... Wie
waren deze families, waar kwamen ze vandaan, wat deden ze
hier en waar zijn ze heen gegaan? En waarom is het Drietorendomein tot 1764
in feite een deel van het graafschap Vlaanderen en niet van het
hertogdom Brabant gebleven? Als de
antwoorden je interesseren, dan vind je ze hier . Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 152 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 20,7 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Ten Broecke en Groenhoven, het kasteeldomein te Malderen (1230-2010). Een heleboel
edelen uit Gent, een gemeenteontvanger van Brussel, later schatbewaarder van
Leuven, telkens met lange vingers, tevens ontvoerder van
een jonkvrouw uit Londerzeel, de zoon van een rebelse en door de stedelingen
doodgeslagen Gentse schepen, een rentmeester van Zeeland bewester Schelde, de man die vanuit Clabecq de hardsteen
voor de versterking van de stadsmuren van Antwerpen mocht leveren en daarvoor de
Zenne tot aan zijn steengroeve bevaarbaar liet maken, de grootste en
misschien de wreedste Geuzen- en kettervervolger in de Nederlanden, en
ook daarna nog vele brave en wat minder brave mensen... Neen, we kunnen
bepaald niet zeggen dat het Groenhof geen interessante
eigenaars heeft gehad. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 152 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 20,7 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
De Hoven van Marselaer in Steenhuffel en Malderen. Er was eens een
legende. De oudste mensen uit de Bontestraat hadden op het einde van de vorige
eeuw hun grootouders nog horen vertellen dat daar ooit een
schoon kasteel had gestaan. Dank zij Jozef Verheyden herontdekten we dat dit
niet het soms veronderstelde Hof de Bonte maar het oorspronkelijke
Hof van Marselaer was. Tijdens de Vlaams-Brabantse oorlogen (ja, we liggen
hier op de grens) werd het twee keer met de grond gelijk gemaakt.
eerst in 1366 en de laatste maal in 1477 waarna het niet meer werd opgebouwd.
Want de Marselaers hadden intussen ook onderkomens in
Malderen, Opdorp en verder naar het noorden gevonden. Nadat ze de studies van
enige Nederlandstalige paus Adrianus VI hadden
bekostigd en voor hem belangrijke posten in Rome bekleedden heeft de familie
het nog tot hoge functies in Antwerpen gebracht. Maar toen waren ze
al een poos uit onze contreien verdwenen. Hun hof te Malderen was door een
reeks andere adellijke families overgenomen. Ook hčn volgen we in dit boek Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 220 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 23,9 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Het Steen op de Heuvel (1230-1600). De naam
Steenhuffel zou ontstaan kunnen zijn door de aanwezigheid van een stenen
versterking op een heuvel voordat Diepensteyn oftewel het Steen in de diepte
ontstond. Dat was een hypothese of eerder een legende die niemand ooit heeft
kunnen bewijzen. Dat er in de
Lakeman ooit een “Steen” op een hoge heuvel of motte gestaan heeft, is nu wel
zeker. Dank zij de notities van een mens uit Antwerpen die
in 1593 Steenhuffel bezocht heb ik de geschiedenis ervan grotendeels kunnen
reconstrueren en ben ik tot onthutsende vaststellingen
gekomen. Bijvoorbeeld dat één van de bewoners, samen met 6 van zijn 7 zonen,
in 1396 met Jan zonder Vrees, de zoon van hertog Philips de
Stoute, naar Hongarije trok om er de Ottomaanse Turken te verjagen. Dat viel tegen.
Na een smadelijke nederlaag werden ze op bevel van sultan Bajezid allemaal
onthoofd. Niet helemaal onterecht als we ontdekken wat ze zelf
voordien allemaal hadden uitgespookt. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 82 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 17,3 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|||||||||||||||||
|
|
|
Het
Goed van Voorspoel en Oudenhove te Londerzeel en Wolvertem (1310-2000). Waarom een oude grijsaard van het
Groenhof te Malderen in 1472 een jonge weduwe van Voorspoel te Londerzeel
ontvoerde en waarom niemand minder dan Karel de Stoute in deze
zaak persoonlijk tussenbeide kwam... Waarom Antoine de Goignies, vriend
van Willem van Oranje en opstandeling tegen het Spaanse bewind, in Nederland
nog altijd als één der stichters van het vaderland wordt
vereerd, maar van dezelfde Spanjaarden wel Gouverneur van Brussel mocht
worden en in 1587 een schone hoeve in Londerzeel kreeg... Wat Igram van Achelen, voorzitter
van het Hoog Gerechtshof van Friesland, kort daarna met heel zijn familie in
Londerzeel en omgeving kwam zoeken ... Wel, deze en nog veel meer
antwoorden op niet eerder gestelde vragen zijn allemaal te vinden in dit
boek. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 194 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 22,6 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Het Schaliënhuis te Londerzeel (1550-1816) en het Slozenhof te
Wolvertem (1350-1835) Met ons verhaal
over het Schaliënhuis op Sneppelaar krijgen we achtereenvolgens met de
families Gillis, Francken, en vander Vekene te maken. In 1666 trouwde
een telg uit dat laatste geslacht met Isabella Helena Francisca Rubens, een
kleindochter van onze grote schilder en diplomaat. In
tegenstelling tot Steenhuffel, waar de Brandewijnhoeve een aanzienlijk langer
durende band met de familie Rubens had, is men dat in Londerzeel
nooit vergeten. Als militair
zijn enkele vander Vekene’s in het Groothertogdom Luxemburg terecht gekomen
waar enkele nazaten nog altijd belangrijke functies bekleden. In 1740 werd
het Schaliënhuis door een de Hertefelt, aangetrouwde familie, gekocht. Voordien was
die familie, na achtereenvolgens de families de Looze, van Heyenbeke, vanden
Beemde, Rattaller, Hoftslach, van Nevele, Musaert, Paton,
Godin(es) en, jawel, vanden Vekene, al eigenaar van het Slozenhof. Ik heb de
geschiedenis van dit domein, dat weliswaar niet in Londerzeel
ligt, toch bij die van het Schaliënhuis gevoegd en zo ben ik uiteindelijk
toch nog aan een boekje van 132 bladzijden gekomen. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 132 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 19,7 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
3 Verdwenen Hoven te Londerzeel (1350-1900) In 1384 kreeg
Gillis van Bouchout, heer en bewoner van het Steenhuffelse Diepensteyn, het
aan de stok met zijn gebuur ridder Jan vande Moutere. Tot in
de 17de eeuw werd in Londerzeel nog enkele keren geschreven over
ter Moortere, de naam van een gebied in de buurt van de Hulst.
Is er een verband? En of ! De geschiedenis
van het Ridderhof te Moortere op Sneppelaar is weer grotendeels gekend en de
wallen ervan zijn gevonden. Dat geldt ook
voor het Hof te Luyts tegen Slozen. Beide
historische hoven zijn al meer dan 4 eeuwen verdwenen. De hoeve te
Boots heeft het wat langer volgehouden. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 128 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 19,4 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Altenaken alias Hof te Pluimennest (1450-1950) en Hof ten Rode alias
Hof ten Opstalle (1370-1710) De Pluimennest
in Londerzeel werd grotendeels door de Mechelaars gekoloniseerd. Ook voor
Voorspoel en Oudenhove aan de andere kant van de Brusselse
straat was dat overigens aanvankelijk het geval. Over de nobele
eigenaars van de twee grote daar gelegen hoven valt heel wat te vertellen. Dat deed ik in
dit boek, 114 bladzijden lang. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 114 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 18,8 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Hof ter Perre of Brandewijnhoeve te Steenhuffel (1500-1926) De geschiedenis
van deze nog bestaande hoeve in de Steenhuffelse Kouter gaat wellicht terug
tot de laat-Romeinse, vroeg Frankische tijd. Maar, ofschoon al de
gebruikte argumenten in die richting wijzen vormen ze nog geen bewijs. De familie van
Horenbeke leverde, vanaf ca 1500, de eerste bij naam gekende eigenaars.
Daarna kwamen de nog altijd lokale families van Robbroeck en
van Achter. Maar in 1623 werd de hoeve door een zoon van de rijkste burger
van Antwerpen en mogelijk van de hele wereld gekocht en 8
jaar later aan de schoonzus van Pieter Pauwel Rubens doorverkocht. Haar kinderen
Clara en Philips Rubens hebben het Hof ter Perre tot de Brandewijnhoeve
herdoopt. Het is dus niet vergezocht om er van uit te gaan dat de
eerste Rub(b)ens Jenever
op het einde van de 17de eeuw in Steenhuffel werd gestookt. De
Brandewijnhoeve is tot het einde van de het Ancien Regime eigendom van de
familie Rubens gebleven. Er was hier, tot ik het herontdekte, geen mens die
dat nog wist. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 117 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 18,9 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|||||||||||||||||
|
|
|
Tusschenbeke alias Hof ter Hellen te Londerzeel (1470-1920) . Uiteraard denkt
niemand dat de Helhoeve zomaar een van de vele Londerzeelse hoeves was, want
dat zou een flater zijn. In zijn
Brabantse Yeesten beschreef Jan van Boendale hoe in 1334 “de Brabanders de
Vlamingen schoffeerden ten Hellekine”. Dat toponiem was toen zeer breed
gekend. Had hij toen Londerzeel of Steenhuffel geschreven dan hadden ook de
latere generaties misschien geweten dat hier in dat jaar een
beslissende slag tussen de twee vijandelijke legers uitgevochten werd en
hadden we dat niet meer op moeten zoeken. Hellekine is
inderdaad het Helleken te Londerzeel. De hoeve lag volgens mij aan een bocht
van de oude Romeinse Heirbaan van Asse over Merchtem en
Steenhuffel naar de haven van den Briel aan de Schelde. Dit boek geeft daar
de nodige argumenten voor. En uiteraard worden de opeenvolgende
illustere generaties eigenaars en gebruikers niet doodgezwegen. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 114 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 18,8 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Hof ter Locht te Londerzeel (1500-1920) In nr. 22, jaargang 1977, van het
tijdschrift “Dossiers de l’Archéologie” stond een luchtfoto van Charles Léva,
piloot en amateurarcheoloog, gemaakt boven het noordelijk deel
van de Meerstraat in Londerzeel. Daarop een intrigerende, perfect ronde, en
vanaf de grond totaal onzichtbare cirkel in het weidegras. Neen, daar
was geen UFO geland. Het was het laatste spoor van de omwaterde motte van het
Hof ter Locht die op de parochiekaart van Jan van Acoleyen
uit 1710, zelfs met een vergrootglas, al niet meer te zien was en dus eerder
gedempt. Via de opeenvolgende eigenaars Van
Eeckhout, van Heyembeke, Garibaldi, De Moor, de Cort,
Spannenberger, Vander Stegen, d’Udekem, Hanssens en De Meester, hebben we de
geschiedenis van dit Hof van 1500 tot 1920 kunnen reconstrueren. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 97 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen: richtprijs
€ 18,0 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Hof ten Trappen te Steenhuffel De geschiedenis
van het tot ca 1965 omwalde Hof ten Trappen in Steenhuffel begint, althans in
dit boek, omstreeks 1300 met ene Jan de Leeu, gezegd vander
Trappen. Als dat geen toeval is. Het Hof lag aan
de belangrijke middeleeuwse baan naar Brussel. Ofschoon er aanvankelijk wel
enkele ridders verbleven was het geen ridderhof. De eigenaars
hebben daarentegen altijd hoge bestuurlijke functies in het hertogdom Brabant
waargenomen. Achtereenvolgens waren dat de families
Craenhals, de Moor, Moyersoen, Doublet, Gras ... En wie, zoals
pastoor vanden Eynde in 1790, zich af zou vragen waarom de pachter van de
Trappenhoeve tot in der eeuwigheid een jaargetijde voor de heren
van Kruishoutem moest betalen, zal hier het antwoord vinden. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 98 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen: richtprijs
€ 18 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Het Cloothof en het Kaashof te Steenhuffel (1300-1920). De geschiedenis van het huidige Kaashof begint maar op het
einde van de 17de eeuw. Het gebouw (met uitzondering van de grote
tuin met zomereiken) oogt misschien niet indrukwekkend maar het heeft wel een reeks indrukwekkende
eigenaars/bewoners gehad. Zoals Vincent Anthony, de architect van het Belfort van Bergen en de man die de oude Leuvense
Lakenhalle tot bibliotheek verbouwde. Zoals Jan Prevost, een door de verkoop
van wijn en de uitbating van de wijnherberg Sint Marten op de Zavel
schatrijk geworden Brusselaar. Zoals Barbara vanden Elsken, een eenvoudig
kamermeisje dat door een ‘slim’ huwelijk met haar schatrijke maar debiele
en ziekelijke jonker haar naam als meter op één van de kerkklokken van
Steenhuffel heeft gekregen. Zoals Gabrielle Quirini, de vrouw en al vroeg de
weduwe van René Carton de Wiart, die als militair aan de zijde van Kitchener
de Mahdi-oorlogen in Soedan won, die met baron Empain betrokken
was bij de ontwikkeling van het Egyptische spoorwegnet en die een graag
geziene gast was aan het hof van de Egyptische Kedive (koning) Abbas II... De geschiedenis van het Kaashof en van de voorloper (de
Bontenstede en niet het Cloothof, al wordt die geschiedenis hier ook
behandeld) staat nu te boek. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 110 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 18,8 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor uitleg, zie link bovenaan. |
|||||||||||||||||
|
|
l |
Heerlijke Leen-, laat- en cijnshoven in Steenhuffel (1370-1795) Het bezit van
een heerlijkheid (een geheel van eigendommen waar de eigenaar, de heer,
gesteund door een bank met stadhouder, meier, schepenen of
erflaten, de bevoegdheid had om recht te spreken en inkomsten te innen) was
minder uitzonderlijk dan ik dacht. Alleen al in
Steenhuffel heb ik er 33 geteld. Sommigen hadden exotische namen; anderen
kregen de naam van de eigenaar, en omdat die regelmatig
veranderde compliceert dat de zaak. Dit overzicht moet alles wat duidelijker
maken. De eigenaars
van zo’n heerlijkheid waren doorgaans van hoge adel en woonden ver van hier.
Zo hadden, naast de voor de hand liggende dynastieën,
o.m. de architect van het belfort van Bergen, de schoonzus van onze schilder
P.P. Rubens, de beste vriend van de man van Josephine de Beauharnais
(en samen met hem onder het mes van guillotine beland) hier op een gegeven
moment zo’n heerlijkheid. En ook, constateerde ik tot mijn
verrassing, mijn eigen voorvaderen Willem en Merck De Bonte, die allerminst
van adel waren. Die beleefden hun glorietijd tussen 1566 en 1590. Dat was
een zeer beroerde tijd (reformatie, contrareformatie, epidemies en opstand
tegen Spanje) waarin hun erflaten, pachters en cijnsplichtigen
bij bosjes stierven of emigreerden. Willem en Merck de Bonte zijn er aan
failliet gegaan. Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 276 blz. A4 -
Te lezen en te ontlenen:
voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 26,5 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
Sociale Geschiedenis |
||||||||||||||||||
|
|
|
Onderwijs en onderwijzers in Londerzeel, Malderen en Steenhuffel
(1593-1920). Lees hoe
Steenhuffel al in de 17de eeuw ook het onderwijs voor (weliswaar
een beperkt aantal) arme kinderen financierde, hoe het aanvankelijk de koster was die
het onderwijs verzorgde, hoe dat later door voor hun taak opgeleide
onderwijzers en onderwijzeressen overgenomen werd, hoe de liberalen in de
19de eeuw op katholieke tenen trapten en een eerste schoolstrijd
ontketenden waardoor er twee aparte onderwijsnetten ontstonden. Uiteraard alle
aandacht voor de scholeninfrastructuur, voor de onderwijzers en de
onderwijzeressen en voor wat zij de kinderen leerden. En... weet je
waarom de Gemeenteschool van Malderen in de periode 1815-1830 (toen Nederland
en België één land vormden) overal in de Nederlanden als
hčt te volgen voorbeeld voor de organisatie van een
efficiënt gemeentelijk onderwijs werd geprezen? U leest het
hier. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 164 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 20,7 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|||||||||||||||||
|
|
|
Gezondheidszorg in Londerzeel, Malderen en Steenhuffel (1525-1914) De inhoud staat
eigenlijk al op de cover van het boek. Het gaat inderdaad over het leven en
de werken van het medisch personeel dat hier in de loop der
voorbije eeuwen actief is geweest. Ook over het echt bestaande middeleeuwse Sieckhuys en over de vergevorderde plannen (eind 19de
eeuw) voor de bouw van een modern hospitaal worden vele vergeten of nooit
eerder geweten dingen onthuld. Verder komen we
te weten aan welke ziekten onzer voorouders leden en met welke serieuze en
superstitieuze middelen ze behandeld werden. En ... Na de
ongeziene Corona pandemie die vanaf 2020 de wereld heeft platgelegd is het
misschien interessant om ook eens naar enkele eerdere epidemieën te
kijken en naar de manier waarop die bij ons werden aangepakt. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 104 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 20,8 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Kermissen,
jaarmarkten, feesten, vieringen en ander volksvermaak in groot-Londerzeel. Dit had eigenlijk een vrolijk boek
moeten worden maar waar gefeest en vooral gedronken wordt is ook de miserie
nooit ver weg. Een overzicht:
Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 154 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 20,7 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Sociaal-economische miserie en andere
ongemakken in Londerzeel, Malderen en Steenhuffel. Het is niet alleen de oorlog die voor veel ellende zorgt. Naast
de vele miserie die ik uitvoerig in de Militaire Geschiedenis van
Groot-Londerzeel beschreven heb, volgen hier een aantal verhalen die niets
anders met elkaar te maken hebben dan dat zij over ongelukkige mensen uit
Londerzeel, Malderen en Steenhuffel gaan. De
droevige lotgevallen van de Oost-Indiëvaarders uit groot-Londerzeel. Van de 13 gekende Oostindiëvaarders
stierven er negen op hun eerste reis en nog een tiende op zijn vierde. Twee
anderen stierven in Azië binnen de 14 jaar na hun vertrek. Van de laatste
weten we het niet. De
Crisisjaren 1843-1849. De teloorgang van de Vlasnijverheid, 2 mislukte
aardappeloogsten, en dat alles gevolgd door een rampzalige epidemie van de
Rode Loop... Stoken
en Geheimstoken in Steenhuffel. Alcohol is de bron van veel ellende, niet in het minst voor de
geheimstoker die wordt betrapt. Verdrinkingen,
zelfmoorden, moorden en andere fatale ongelukken (1800-1914). Ik verwacht van de geďnteresseerde lezer absoluut geen
leesplezier. Gelukkig heb ik van al deze ellende maar 74 bladzijden bij
elkaar gekregen. Versie: 74 blz. A4 –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Tot verheffing van het volk van Londerzeel, Malderen en Steenhuffel Dit had een
bijzonder interessant boekje kunnen worden maar het is helaas niet afgeraakt. Voorlopig bevat
het maar twee (2) bijdragen: -
De Volksbibliotheek van Steenhuffel. -
Speuren naar sporen van culturele
activiteit in Londerzeel, Malderen en Steenhuffel in de 19de eeuw. Er waren uiteraard nog vele andere
manieren waarmee men het culturele niveau van onze volksmens heeft proberen
op te krikken. Het onderwijs voor volwassen en de
vele toneel- muziek en andere gezelschappen hadden hier ook behandeld kunnen
worden. Mogelijk komt het er nog eens van. Zolang dat niet gebeurd is, bestaat
deze bijdrage alleen in digitale vorm. Versie: 74 blz. A4 –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
Veiligheid |
||||||||||||||||||
|
|
|
Misdaad- en Misdaadbestrijding in
Londerzeel, Malderen en Steenhuffel (1412-1914) Dit boek gaat in de eerste plaats
over onze vorsters, preters,
officieren, burgerwachters, veldwachters, rijkswachters en boswachters. Maar
ook een beetje over degenen die deze mensen
werk en een inkomen hebben bezorgd. Puur uit sensatiezucht zijn we op
enkele kleinere misdrijven en enkele zware misdaden wat dieper ingegaan. We
zochten en vonden onze informatie in ons oud en meer recent lokaal
archief maar om geen naaste familie tegen te komen zijn we in 1914 gestopt. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 164 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 21,2 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Branden
en Brandbestrijding in Londerzeel, Malderen en Steenhuffel (1815-1914). Eerlijk is eerlijk. Pas toen de Hollanders het hier in 1815
voor het zeggen kregen is men zich serieus voor brandpreventie en
–bestrijding gaan interesseren. Pas in 1879 kocht ook Steenhuffel zijn allereerste, zwaar
gesubsidieerde, brandweerpomp. We hebben er een prentje van. Deze tekst bestaat uit 3 gedeelten: I. De ontwikkeling van de lokale
brandbeveiliging en –bestrijding. II. Een uiteraard onvolledig overzicht en
beschrijving van branden. III. Bijlagen: a) Iets over
brandverzekering, b) Lokale politiereglementen inzake brand. Versie: 52 blz. A4 – Alleen digitaal te
consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
Economische Geschiedenis |
||||||||||||||||||
|
|
|
Energiek Londerzeel – de toepassing van wind, water, stoom en stroom. Kenmerkend voor dingen als wind,
water en stoom is dat ze niet moesten uitgevonden worden. Ze worden ons door
de natuur, weliswaar niet altijd gratis meer, geschonken. Al in de
oudheid wist men ze voor het opwekken van energie te gebruiken: -
wind om de wieken van een windmolen
te laten roteren, -
water voor het in
beweging zetten van een waterrad maar ook om het tot stoom te verhitten, -
stoom om er
stoomlocomotieven en andere stoommachines mee aan te drijven, -
dat alles om er
eventueel stroom mee te maken. Deze inleiding moet dienen om uit te
leggen waarom ik in deze publicatie enkele schijnbaar zeer diverse
onderwerpen samengebundeld heb. -
De Wind- en Watermolens van
Londerzeel -
Ontstaan en ontwikkeling van het
door stoom aangedreven openbaar vervoer -
De eerste stoommachines in
Londerzeel -
De komst van de elektrische
straatverlichting Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 204 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 23,15 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Leireken, de geschiedenis van Lijn 61. Lijn 61, Van Antwerpen-Zuid naar Aalst, is nooit erg belangrijk
geweest, maar een deel ervan, bekend als ‘Leireken’ was wel behoorlijk
legendarisch. In tal van straten, wijken, paden, verenigingen, afspanningen
en streekgerechten leeft de naam nog voort. Maar omdat de herinnering
vervaagt, en nieuwe generaties de ware oorsprong niet meer kennen, hebben we
dit boek geschreven. Zowel over het ontstaan van de spoorlijn als over de creatie
van het latere fietspad op de oude bedding beschikten we gelukkig over zeer
veel inside-informatie. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 346 blz. A4 -
Te lezen en te ontlenen:
voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 39,45 - voor uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Als Adam niet in de appel gebeten had. Hoe Groot-Londerzeel er uit had
kunnen zien. Ontdek wat we
bijna gekregen hadden of waaraan we zijn ontsnapt. Het scheelde weinig. -
In 1870 zouden
3 spoorlijnen op de Boeksheide in Malderen samenkomen. De al in 1837 geopende
lijn van Mechelen naar Gent zou er aansluiting geven a) op een aftakking naar de
lijn Fleurus-Denderleeuw, b) op de geplande spoorlijn van Antwerpen-Zuid naar
Douai. Het 1ste project is in
allerlaatste instantie afgeblazen, het 2de heeft een ander tracé
gekregen. -
Antwerpen-Aalst-Douai
zou uiteindelijk passeren aan het te bouwen station van Londerzeel Oost waar
ze de voorziene lijn Willebroek-Londerzeel-Brussel zou kruisen.
Omdat Leireken de verwachtingen niet heeft ingelost en de verbinding tussen
Willebroek en Brussel pas de komende jaren via een sneltram gerealiseerd
zal worden, is Londerzeel-Oost geen belangrijk spoorwegknooppunt geworden -
Door een samenloop
van toevalligheden is het rusthuis van Londerzeel in 1896 geen ziekenhuis
geworden. Maar we hebben de plannen nog. -
Nu staan de
kerken leeg, maar in 1906 moest de mannelijke helft van de gelovigen van
Steenhuffel de mis nog vanuit het tegenoverliggende café volgen. De kerkfabriek en de aangestelde architect hadden grootste plannen.
Het is ‘iets’ minder geworden. -
Alleen de
gemeentefusie van 1967 heeft belet dat er nu op het dorpsplein van
Steenhuffel een mooi gemeentehuis staat. Ook daarvan
bestaan de plannen nog. Versie: 45 blz. A4 –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
Kerkelijke Geschiedenis |
||||||||||||||||||
|
|
|
Alles over de Pastoors en Onderpastoors van Londerzeel, Malderen en
Steenhuffel, en ook iets over hun kerken (1330-1990) . Nu de beroepsgroep
van pastoors, onderpastoors en kapelanen, althans in onze gewesten, een met
uitsterven bedreigde soort is geworden, was het – dacht
ik – wellicht nuttig om een verzamelwerk over hun leven en werken te
produceren. Zij waren immers de ware machthebbers in een dorp waarvan de
heer doorgaans in een verre stad of op een slagveld verbleef. Echte
genealogen zijn overigens niet erg in deze mensen geďnteresseerd want ze
hebben maar weinig nageslacht nagelaten. Hier de
opvulling van deze leemte. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel – 100 blz. A4 -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen:
richtprijs € 18,15 - voor uitleg, zie link bovenaan. Digitaal: voor
uitleg, zie link bovenaan. |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Het Klooster van Onze Lieve Vrouw van 7 Weeën in Steenhuffel. De definitieve geschiedenis van het
klooster van de Zusters van Zeven Weeën te Steenhuffel zal helaas niet snel
geschreven worden. De zusters zijn er niet meer, de gebouwen
(klooster, internaat en schoolgebouwen) evenmin. Hopelijk is het archief in
goede handen bewaard gebleven. Intussen groepeer ik hier wat ik in
mijn eigen archief over dit klooster vond. Dat is: -
Een krantenartikel uit 1853 over de
opening van het klooster. -
Een korte geschiedenis van de
Congregatie, geschreven door moeder-overste Paula, naar aanleiding van de
viering van de honderdste verjaardag van het klooster. -
De redevoering, uitgesproken door
burgemeester Frans De Donder op 29 juni 1953, maar geschreven door ‘meester’
Alfons De Pauw, ter gelegenheid van datzelfde
eeuwfeest. -
Enkele bijlagen met informatie
afkomstig uit het gemeentearchief -
Een korte geschiedenis van het klooster,
geschreven door Francis Kiekens op 15 augustus 1990 -
Een fotoreportage van de afbraak van
het klooster. De foto’s werden door mijzelf genomen op 28 mei 2001. -
Een krantenartikel uit het
Nieuwsblad over de bestemming van het nieuwe kloostergebouw. Versie: 23 blz. A4 –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Het Manuaal van Pastoor Van den Eynde. Joannes
Baptista Van den Eynde was pastoor van Steenhuffel van 1781 tot 1805. In 1797 werd
hij door de Franse Revolutionairen uit zijn ambt ontzet en werd zijn kerk
tijdelijk gesloten. Helemaal onaangekondigd was dat niet. Omdat er niets meer zeker was in die
dagen en hij zich de pastoor-onvriendelijke tijden van de Reformatie
herinnerde heeft pastoor Vanden Eynde gelukkig vele dingen opgeschreven.
Niet alleen over de bedreigde kerkinkomsten maar ook veel over de aanwezige
kunstschatten en over de gebeurtenissen uit zijn tijd. Deze notities zijn verspreid te
vinden in de registers 5, 6 en 7 van het parochie-archief. Ik heb ze in dit boek (hopelijk wat
overzichtelijk) gebundeld en ze met enkele notities van enkele volgende
pastoors (tot 1841) aangevuld. Versie: 108 blz. A4 – Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link
bovenaan). |
|||||||||||||||||
|
|
|
Glasramen in de Beeldenstormen – De glasramen van Steenhuffel. De
glasraamschilderkunst is een verwaarloosde tak van kunst. Heraldiek en symboliek
hadden een grote betekenis voor de toeschouwers in de 16de
eeuw. De meeste ramen zijn verdwenen. De symbolen begrijpen we niet meer,
tenzij men - zoals in dit boek – de geschiedenis ervan kan achterhalen. De nog wčl bestaande,
pas gerestaureerde, glasramen van Steenhuffel zijn om veel redenen
merkwaardig. U leest hier waarom. De auteur Jozef
Verheyden heeft met dit werk een onschatbare bijdrage aan onze plaatselijke
geschiedenis geleverd. Want alles wat we hier over dachten te
weten, was helaas verkeerd. Versie: Gedrukt, harde
kaft met omslagwikkel, A4 186 blz -
Te lezen en te
ontlenen: voor uitleg, zie link bovenaan. -
Aan te kopen: Uitvoering
zwart-wit Richtprijs € 22,20 Uitvoering in
kleur Richtprijs € 45,65 |
|
||||||||||||||||
|
|
Sagen, Legenden, Folklore, Volkstaal, Volksliedjes |
||||||||||||||||||
|
|
|
Volksverhalen uit Londerzeel, Malderen en Steenhuffel. Dit is slechts zeer gedeeltelijk eigen
werk. Het bestaat uit: Honderd korte volksverhalen uit Londerzeel, Malderen,
Steenhuffel (en Peizegem) Met toelating overgenomen uit de jaargangen 1985
tot 1992 van het tijdschrift De Brabantse Folklore waarin professor Top
volksverhalen uit heel Brabant (voor onze streek
dikwijls aangeleverd door meester Baeyens uit Peizegem) publiceerde. Ik heb ze ingedeeld onder de rubrieken -
Volksgeloof- en bijgeloof i.v.m. bovennatuurlijk
geachte verschijnselen (gaande van rare snuiters, over relatief ongevaarlijke
plaaggeesten, schrikaanjagende spokerijen tot
waarlijk gevaarlijke tovenarij). -
Volksremedies tegen ziektes en andere ongemakken. -
Vertellingen over de oude tijd, meestal op ware
feiten gebaseerd. -
Volkse humor. Vijf langere verhalen met historische raakpunten. -
De
verdwenen en verzonken kastelen van Londerzeel, Malderen en Steenhuffel. -
De heks
Roze Lappers en haar vriendinnen. -
De Bende
van de Vuile Voorschoot. -
De
betoverde katten van het Armemensenhof. -
Fuivende
Framassons op het kasteel van den Bouw. 63 blz. A4 –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
|
De tijd van toen. Herinneringen aan het leven in Londerzeel tijdens de eerste helft van
de 20ste eeuw. Deze verzameling bestaat uit de
volgende bijdragen: ·
Redevoering gehouden door Pol Despeghel, najaar 1987 - door Pol Despeghel
(met dank aan de familie). ·
Redevoering gehouden door Pol Despeghel op 21 oktober 1988 - door Pol Despeghel (met dank aan de familie). ·
Een verhaaltje in het Londerzeels over
de tijd van toen – door Louis De Boeck, geschreven ca 1999. ·
Verdwenen Lonnesielse
figuren: de Jun – door Louis De Boeck, geschreven ca 1999. ·
Het leven in Steenhuffel tijdens het
Interbellum – Notities van pater Joris Vertonghen uit zijn ongepubliceerde
“Hortus deliciarum”. ·
Over ’t Hoeksken
(Smisstraat Steenhuffel) en zijn bewoners midden 20ste eeuw –
geschreven door Louis Vertonghen ca 1975 met dank aan
Hedwig Vertonghen). Versie: 71 blz. A4 –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Volksliedjes uit Londerzeel, Malderen en Steenhuffel Tot in vrij recente tijden waren er
overal wel wat volkszangers die hun zelf op rijm gezette liedjes (meestal op
bekende muziek) brachten op straat, op de kermis of in de cafés.
Doorgaans hoorde daar een gedrukte tekst bij die voor een paar centen werd
verkocht. Voor Londerzeel en omstreken was “Keunink” (Jean Roelants) legendarisch, in Malderen waren
Edward Van den Eede (alias Warken van Amerika) en Corneel De Vos (alias Nelen Krik) dat evenzeer. Voor Steenhuffel kennen we ‘de
Mossel’ maar zijn liedjes helaas niet meer. Van hun nalatenschap is niet veel
bewaard gebleven. Toch hebben we nog een aantal van hun liedjes gevonden en
anderen werden ons door vriendelijke mensen bezorgd. Ik heb ze verzameld in dit boek. Ze zijn niet allemaal van hoog
intellectueel of zedelijk niveau. Daarom worden ze ook geen kleinkunst maar
“slechts” volksliedjes genoemd. Ze werden ook niet in de Opera gezongen.
Maar waar men ze hoorde was er altijd ‘ambiance’. Van
de familie Van den Eede heb ik ook een opname van een tiental door Warken van
Amerika zelf gezongen liedjes gekregen. Ze zijn (onder
voorwaarden) te beluisteren in het gemeentearchief. Versie: 76 blz. A4 –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
Genealogie |
||||||||||||||||||
|
|
|
Personenregister groot-Londerzeel 1280-1650. Het resultaat
van 20 jaar gesnuffel in oude registers. Dit bestand bevat de namen van 13700
personen die ik in 72 originele bronnen aangetroffen heb. Daarbij al de
relevante informatie over hun leven, werken, eigendommen en familiebanden.
Soms is dat bedroevend weinig maar dikwijls belachelijk veel. Ik heb mij
beperkt tot de periode waarin er nog geen of amper parochieregisters
bestonden. Alles in 1
Excel bestand waarvoor we, mochten we het zelfs in het allerkleinste
lettertype af kunnen drukken, 2300 blz. zouden nodig hebben. Alleen digitaal
beschikbaar dus. (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
|
Enkele serieuze en minder serieuze bedenkingen bij stamboomonderzoek. 1.
Hoe creatief men hier in de 16de,
17de en 18de eeuw eigennamen noteerde. Naamgeving was
toen geen exacte wetenschap. Sommige griffiers verdenk ik er van
dat ze er een erezaak van maakten om een naam op zoveel mogelijk
verschillende manieren te kunnen schrijven. Lang geleden heeft men in
de Noordelijke Nederlanden deze varianten geüniformeerd. Dat had men beter
ook bij ons gedaan en dan had ik dit stichtende artikel over
wolfijzers en schietgeweren niet moeten schrijven. 2.
Als op het schrijven aankwam waren
de pastoors vroeger niet erg informatief. Men moet al wat geluk hebben om in de
oudste registers naast de naam van de boreling ook die van de
moeder te vinden. Alle enigszins opmerkelijke opmerkingen zijn dus meegenomen
en belangrijk genoeg om er een artikeltje aan te wijden.
Ik heb ze geselecteerd uit de bewerking van Luc Annaert van de parochieregisters van Londerzeel 3.
Er volgen nu enkele mooie
handtekeningen (met de klemtoon op tekeningen) waarmee sommige van onze
voorouders hun papieren signeerden. Het zijn er helaas niet veel. 4.
Na een bezoek op 15/9/1892 was de
arrondissementscommissaris niet te spreken over de werking van de Burgerlijke
Stand van Londerzeel. Burgemeester van Assche heeft het
serieus uit mogen leggen. Gelukkig is zijn brief bewaard gebleven. 5.
Het was schrikken toen de meester
vertelde dat mijn voorouders apen waren. Wel, vergeet Darwin en zijn
evolutietheorie en lees hoe ikzelf in 155 ononderbroken stappen mijn
afstamming van Adam en Eva kan bewijzen. Waarmee ik de wetenschappelijke
relevantie van stamboomonderzoek toch een beetje in
twijfel trek. Een fijne hobby blijft het wel. 80 blz. A4 –
Alleen digitaal te consulteren (voor uitleg, zie link bovenaan). |
|
||||||||||||||||
|
|
Deel II – de Transcripties Om te weten hoe en waar ze kunnen gevonden worden: klik hier |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
