Religie.opzijnbest.nl

ZOEKEN OP DEZE WEBSITE Zoeken naar elk woord Zoeken naar alle woorden  Zoeken naar exacte zin    Hulp Verzorgd door PicoSearch

Voer uw zoekwoorden in Zoekformulier verzenden   Web www.interlevensbeschouwelijk.be

Woordenschat
- prosechô (bijhebben, bijhouden), zie Lc 12,1 .
Bibliografie Lc 12,13-21
Literatuur .
Liturgisch gebruik
Overzicht bijbelboeken :
OT : Gn (Genesis ) , Ex (Exodus) , Lv (Leviticus) , Nu (Numeri) , Dt (Deuteronomium) , Joz (Jozua) , Re (Rechters) , Rt (Ruth) , 1 S (1 Samuël) , 2 S (2 Samuël) , 1 K (1 Koningen) , 2 K (2 Koningen) , 1 Kr ( 1 Kronieken) , 2 Kr (2 Kronieken) , Ezr (Ezra) , Neh (Nehemia) , Tob (Tobia) , Jdt (Judith) , Est (Esther) , 1 Mak (1 Makkabeeën) , 2 Mak (2 Makkabeeën) , Job , Ps (Psalmen ) , Spr (Spreuken) , Pr (Prediker) , Hl (Hooglied) , W (Wijsheid) , Sir (Sirach) , Js (Jesaja) , Jr (Jeremia) , Kl (Klaagliederen) , Bar (Baruch) , Ez (Ezechiël) , Da (Daniël) , Hos (Hosea) , Jl (Joël) , Am (Amos) , Ob (Obadja) , Jon (Jona) , Mi (Micha) , Nah (Nahum) , Hab (Habakuk) , Sef (Sefanja) , Hag (Haggai) , Zach (Zacharia) , Mal (Maleachi) .
- NT : Mt (Matteüs) - Mc (Marcus) - Lc (Lucas) - Joh (Johannes) -   Hnd (Handelingen) , Rom (Rome) , 1 Kor (Korinte) , 2 Kor (Korinte) , Gal (Galatië) , Ef (Efese) , Fil (Filippi) , Kol (Kolosse) , 1 Tes (Tessalonika) , 2 Tes (Tessalonika) , 1 Tim (Timoteüs) , 2 Tim (Timoteüs) , Tit (Titus) , Film (Filemon) , Heb (Hebreeën) , Jak (Jakobus) , 1 Pe (Petrus) , 2 Pe (Petrus) , 1 Joh (Johannes) , 2 Joh (Johannes) , 2 Joh (Johannes) , Jud (Judas) , Apk (Apokalyps) .
Overzicht van de bibliografie van de bijbelboeken : bibliografie van het Oude Testament - bibliografie Matteüsevangelie - bibliografie Marcusevangelie - bibliografie Lucasevangelie - bibliografie van het Johannesevangelie - bibliografie van het Nieuwe Testament (behalve evangeliën)

In hun synopsis van de eerste drie evangeliën (Leuven, Vlaamse Bijbelstichting, 1986; Turnhout, Brepols, ) onderscheiden Adelbert Denaux en Marc Vervenne volgende pericopen in het twaalfde hoofdstuk van het Lucasevangelie :
205. Het zuurdeeg van de Farizeeën : Lc 12,1 // (Mt 16,6) // (Mc 8,15) - Lc 12,1 - Mt 16,5-12 - Mc 8,14-21 -
206. Belijden zonder vrees : Lc 12,2-7 // (Mt 10,26-31) - Lc 12,2-7 - Mt 10,26-31-
207. Belijdenis en verloochening : Lc 12,8-9 // (Mt 10,32-33) - Lc 12,8-9 -
208. Laster tegen de Mensenzoon en tegen de Geest : Lc 12,10 // (Mc 3,29) // Mt 12,32 - Lc 12,10 - Mc 3,28-30 - Mt 12,31-32 -
209. De Geest zorgt voor je verdediging : Lc 12,11-12 - Mt 10,17-23
210. Vermaning tegen hebzucht : Lc 12,13-15
211. Gelijkenis van de onverstandige rijke : Lc 12,16-21 - Lc 12,16-21 -
212. Aardse zorgen : Lc 12,22-32 // ( Mt 6,25-34 ) - Lc 12,22-32 - Mt 6,25-34 -
213. Een onuitputtelijke schat in de hemelen : Lc 12,33-34 // (Mt 6,19-21) - Lc 12,33-34 - Mt 6,19-21 -
214. De waakzame dienaren : Lc 12,35-38 - Lc 12,35-38 -
215. De waakzame huisheer : Lc 12,39-40 // (Mt 24,42-44) - Lc 12,39-40 - Mt 24,42-44 -
216. De trouwe en verstandige huishouder : Lc 12,41-46 //(Mt 24,45-51) - Lc 12,41-46 - Mt 24,45-51 -
217. De dienaar ter verantwoording geroepen : Lc 12,47-48 - Lc 12,47-48 -
218. Jezus'zending bron van verdeeldheid : Lc 12,49-53 - Mt 10,34-36
219. Tekenen des tijds : Lc 12,54-56 // (Mt 16,2-3) - Lc 12,54-56 - Mt 16,1-4 -
220. Verzoening en gerecht : Lc 12,57-59 // (Mt 5,25-26) - Lc 12,57-59 - Mt 5,25-26 -

-

-

205. Het zuurdeeg van de Farizeeën : Lc 12,1// (Mt 16,6) // (Mc 8,15) - Lc 12,1 - Mt 16,5-12 - Mc 8,14-21 - verwijzingen -

episunagô : bijeendrijven (bij - een - drijven), opeenhopen (op - een), verzamelen (samen)
murias, -ados : 10.000 . Het is hier overdrachtelijk gebruikt: ontelbaar
Losse genitief : toen een ontelbare menigte zich opeenhoopte (zich verzamelde / te hoop liep) )
katapateô : neer-trappen , onder de voet lopen (zodat zij elkaar onder de voet liepen)
- prosechô (bijhebben, bijhouden). Zichzelf bijhouden , bij zich houden. Denk aan gauwdieven op straat : alert zijn voor, zich hoeden voor. Verwijzing : prosechô (bijhebben, bijhouden), zie Lc 12,1 . Hoed je voor het zuurdeeg: de allesdoordringende kracht, de energie die in het geheim werkt, de invloed die zich meester maakt van enz.
hupocrisis : hypcrisis = hypocrisie , huichelarij; onder het oordeel van , beoordeling, criterium,

206. Belijden zonder vrees : Lc 12,2-7 // (Mt 10,26-31) - Lc 12,2-7 - Mt 10,26-31 - verwijzingen -

tamieion : kamer ; doma (zie Latijnse domus) huis, dak van het huis
Lc 12,2-3 bestaat uit vier zinnen, telkens bestaande uit een hoofd- en een bijzin. Het bestaat dus uit acht onderdelen, elementen. Telkens is er een tegenstelling tussen de hoofdzin en de bijzin. In Lc 12,2 staat de hoofdzin voorop en volgt de bijzin. In Lc 12,3 staat de bijzin voorop en volgt de hoofdzin. In Lc 12,2 staat een dubbele ontkenning ouden... ou (niets... niet), dat een sterke positieve bevestiging geeft. De zin eindigt telkens met een futurum passief (toekomstige tijd passief).

Lc 12,2 bestaat uit 7 + 5 = 12 woorden en 20 + 9 = 29 lettergrepen. Men vermoedt dat het partikel de (echter) en het voorvoegsel sug (van sun-) redactiewerk van Lucas is. Omdat ouden estin (niets is) in de tweede nevenschikkende zin verondersteld wordt, zou estin (is) vóór kekalummenon (verborgen) hebben gestaan. Zo zou het oorspronkelijke Q-woord zijn : ouden estin kekalummenon ho ouk apokalufthèsetai kai krupton ho ou gnôthèsetai : niets is bedekt wat niet ontdekt zal worden en verborgen wat niet geweten zal worden. M.a.w. alles komt uit en alles wordt gekend / geweten. Dan bestaat het gezegde uit 6 + 5 = 11 woorden en 18 (2 X 9) + 9 = 27 lettergrepen.
Zo'n gezegde is een algemene wijsheid en kan op verschillende situaties betrokken worden. In Lc 12,1 is de hypocrisie (de schijnheiligheid) van de Farizeeën de situatie. Het algemeen gezegde wordt aangehaald om de Farizeeën te ontmaskeren en geen vrees voor hen te hebben. Wie de Farizeeën in feite zijn, komt toch uit, zal toch geweten worden. Vandaar dat kleine partikeltje de (echter) , door mij weergegeven door 'toch'.

ouden (niets - oude hen = niet iets) komt in 10 verzen bij Matteüs voor. Als onderwerp met deze werkwoordvorm is het enig. Bij Lucas in 12 verzen. Als onderwerp met deze werkwoordvorm is het enig. Wel sterk gelijkend is Lc 18,34.
estin kekalummenon (is verborgen) hier in Mt 10,26 en 2X in 2 Cor 4,3. apokalèfthèsetai (zal geopenbaard worden) komt in 7 verzen in de bijbel voor; in 3 verzen bij Ezechiël, in 1 bij Hosea. In 3 verzen in het Nieuwe Testament: in 1 vers bij Matteüs, in 1 bij Lucas en in 1 in 2 Thes 2,8.
krupton (verborgen) komt in 6 verzen in de bijbel voor. In het O.T. in 2 vrezen, in het N.T. in Mt 10,26, in Mc 4,22, in Lc 8,17 en in Lc 12,2.
gnôsthèsetai (zal gekend worden) komt in 16 vrezen in de bijbel voor. In het O.T. in 12 verzen. In Mt 10,26, in Lc 12,2 en in 2 verzen in 1 Cor 14.

Lc 12,3 bestaat eveneens uit twee nevenschikkende zinnen, die elk bestaat uit een betrekkelijke bijzin en een hoofdzin. Na het algemene principe in Lc 12,2 volgt nu een concrete toepassing voor de leerlingen (tweede persoon meervoud in de bijzinnen; anth'hôn : daarom). De vier zinnen eindigen met het werkwoord, behalve in de laatste zin waar de bepaling het werkwoord nog versterkt. De werkwoorden in de hoofdzin staat in het futurum passief, zoals de werkwoorden van de bijzinnen in Lc 12,2. De twee zinnen komen als een algemene wijsheid over maar worden hier door Lucas op de leerlingen toegepast. De algemene wijsheid is : zeg aan iemand iets dat hij niet mag voortvertellen en hij zal het uitbazuinen; wat je onder vier ogen vertelt, zal uitgebazuind worden; wat je vertrouwelijk zegt, zal aan de grote klok gehangen worden. Zoals Jezus zullen de leerlingen wellicht in beperkte en besloten kring gebracht hebben. Maar die verkondiging krijgt wereldwijde weerklank. De toepassing van wat de leerlingen zeggen, vertellen, moet wellicht te maken hebben met de ontmaskering van de Farizeeën.
De verbinding van Lc 12,2 en Lc 12,3 stemt mooi met elkaar overeen: betrekkelijke bijzin - hoofdzin; futurum passief op het einde.

Een parallel van Lc 12,2 is te vinden in Lc 8,17

Lc 12,2a - Lc 12,2-3 -	Lc 12,2b - Lc 12,2-3 -	Lc 12,2c - Lc 12,2-3 -	Lc 12,2d - Lc 12,2-3 -	Lc 8,17a - Lc 8,16-17 -	Lc 8,17b - Lc 8,16-17 -	Lc 8,17c - Lc 8,16-17 -	Lc 8,17d - Lc 8,16-17 -
		kai (en)
ouden (niets)	ho (wat)		ho (wat)	ou (niet)	ho (wat)	oude (noch)	ho (wat)
de (echter)				gar (immers)
	ouk		ou (niet)		ou (niet)		ou mè (niet)
sugkekalummenon estin (is helemaal bedekt)	apokalufthèsetai (wat niet ontdekt zal worden)	krupton (verborgen)	gnôsthèsetai (zal gekend worden)	estin krupton (is verborgen)	faneron genèsetai (openbaar zal worden)	apokrufon (verborgen)	gnôsthèi kai eis faneron elthèi (gekend wordt en in het openbaar komt)
206. Belijden zonder vrees : Lc 12,2-7 // (Mt 10,26-31)

Een parallel van Lc 12,3 met Mt 10,26

206.2. Lc 12,4-5

207. Belijdenis en verloochening : Lc 12,8-9 // (Mt 10,32-33)

208. Laster tegen de Mensenzoon en tegen de Geest : Lc 12,10 // (Mc 3,29) // Mt 12,32

209. De Geest zorgt voor je verdediging : Lc 12,11-12 - Lc 12,11-12 - Mt 10,17-23 -- Lc 12 - verwijzingen -- Lc 12,11 - Lc 12,12 -

210. Vermaning tegen hebzucht : Lc 12,13-15 -- Lc 12,13-15 -- Lc 12 - verwijzingen -- Lc 12,13 - Lc 12,14 - Lc 12,15 -

Totaal aantal woorden : 54 . Totaal aantal lettergrepen: 107 (54 X 2 = 108) . De inleidingen (Lc 12,13a.14a.15a) bevatten 7 + 4 + 4 = 15 woorden of 10 + 6 + 6 = 22 lettergrepen. Het verzoek van de man bevat 10 woorden of 24 lettergrepen. De woorden van Jezus bevatten 29 woorden of 61 lettergrepen.

Deze korte pericope (Lc 12,13-15) onderbreekt de redevoering van Jezus (Lc 12,1-40) .

Uit het bovenstaand overzichtje blijkt duidelijk dat de tekst uit drie delen bestaat , telkens ingeleid door een inleidingsformule . In Lc 12,13 doet iemand een verzoek aan Jezus om aan zijn broer te zeggen dat hij de erfenis zou delen . In Lc 12,14 ontwijkt Jezus een antwoord te geven , waarbij hij gebruik maakt van het bijbelcitaat Ex 2,14 : Wie heeft mij aangesteld tot beoordelaar en verdeler over jullie ? Het woord meritès (verdeler) is wellicht gekozen onder invloed van merisasthai : merizô : delen; mediaal : iets met iemand delen; meris : deel ; meritès : verdeler. Daarna richt Jezus zich tot een ruimer publiek. Hij waarschuwt voor hebzucht (pleonexia : pleon - echô : meer hebben, het meer willen hebben) . Want ook al heeft iemand overvloed , zijn leven is niet afhankelijk van zijn bezittingen . Deze laatste zin kan zowel slaan op degene die de erfenis niet wil delen als de broer die zijn deel opeist . Bij beide broers kan hun houding het gevolg van hebzucht zijn . Jezus overstijgt de situatie waarbij de verzoeker zich onrechtvaardig behandeld weet en waarbij Jezus de ander tot rechtvaardigheid had kunnen aanzetten . Jezus heeft wel andere zorgen dan een erfenisbemiddelaar te zijn . Hij is op weg naar Jeruzalem . Hij verlangt ernaar dat het koninkrijk van God kome . Hij pleit ervoor dat de erfgenamen zich niet door hebzucht laten leiden .
De verdeling van de erfenis is geregeld door de wetten van Mozes en betreffen de periode waarin men in het beloofde land woont . Mozes echter is nooit het beloofde land ingetrokken . Hij was wel de leider om het volk uit Egypte te verlossen en naar het beloofde land te leiden . Het beroep op een citaat uit Exodus maakt duidelijk dat Jezus de nieuwe Mozes is . Hij is de leider en verlosser van het nieuwe volk van God . Hij is op weg naar zijn ten-hemel-opneming ; hij beleeft zijn exodus . Bezit , vooral onroerend goed , kluistert de mens aan een bepaalde plaats . Hij kan dan niet op weg gaan . Bezit kan de mens ook kluisteren aan de aarde , aan het leven hier , waardoor geen plaats is voor een leven hierna . Het erfdeel dat Jezus aan zijn leerlingen zal geven , is het eeuwig leven , niet een bezit .
De indeling van de tekst in drie delen werd ingegeven door de inleidingsformule , gevolgd door een uitspraak . Het tweede woord is telkens het partikel de (echter) . In de inleiding van de eerste zin tis ek tou ochlou (iemand uit het volk) (Lc 12,13a) worden de bestemmelingen in Lc 12,14a : autôi (aan hem) en Lc 12,15a : pros autous (tot hen) nl. het volk, voorbereid .

Hier gaat het om een geschil tussen twee broers en Jezus wordt als pleiter (advocatus) van de ene broer gevraagd . In het verhaal van Martha en Maria (Lc 10,38-42) gaat het om twee zussen bij de ontvangst van Jezus . In dit verhaal gaat het om verdelen en een verdeler . In het verhaal van Martha en Maria is er sprake van het betere deel . Dat heeft betrekking op Maria die naar Jezus luistert . In dit verhaal gaat het om bezittingen .

210.3. Lc 12,14b : het antwoord van Jezus

.katestèsen : aorist van kathistèmi : aanstellen
De wijze waarop Jezus op het verzoek van de man reageert, vinden we terug in Lc 22,58.60 waar Petrus reageert op de aantijging dat hij tot de kring van Jezus behoort.
De reactie van Jezus gaat terug op Ex 2,14. In het verhaal van Ex 2,11-15 doodt Mozes een Egyptenaar nadat deze een Hebreeër had neergeslagen. 's Anderendaags wil Mozes tussenkomen tussen twee twistende Hebreeën. Degene die ongelijk heeft, roept Mozes ter verantwoording en zegt: "Wie heeft jou als heer en rechter over ons aangesteld?" Het gevolg ervan is dat Mozes de zaak onbeslecht laat. De situaties van het verhaal van Mozes en van het verhaal van het lucasevangelie zijn zeer verschillend. De gelijkenis bestaat erin dat er een dispuut bestaat tussen twee broers over de verdeling van de erfenis. Degene die zich onrechtvaardig behandeld weet, roept de hulp in van Jezus. Jezus echter citeert uit het Exodusverhaal om bij de erfeniszaak van de de twee twistende broers niet tussenbeide te komen.
- Cuvelier, Ferdinand . Titel: Jezus mysticus : naar het herontdekte Tomas-evangelie / vert. en toegel. door Ferdinand Cuvelier . Uitgave: Kapellen : DNB-Pelckmans . Haarlem : Gottmer . Jaar: cop. 1990 . Opbouw: 22 cm - 190 p. Illustraties: fig . Referentie: Met lit. opg . Classificatie: 227.7 (SISO) . 3 Godsdienst, godgeleerdheid (UNESCO) . 631 (NUGI) . Trefwoord: Thomasevangelie; verklaringen . Mystiek ; religie . Identificatie: (ISBN) 90 2891 543 5 - blz.141 : "Een man zei : Spreek tot mijn broers zodat zij de goederen van mijn vader met mij delen. Hij zei hem : Och mens, wie heeft van mij een verdeler gemaakt? Hij keerde zich naar zijn leerlingen . Hij zei hen : Ben ik een verdeler? "
Het Thomasevangelie werd in 1945 gevonden te Nag Hammadi (Zuid-Egypte) . Naar alle waarschijnlijkheid is dit Thomasevangelie ouder en Jezus-getrouwer dan alle andere evangelies.

211. Gelijkenis van de onverstandige rijke : Lc 12,16-21

Blijkbaar wordt iemand die welstand beleeft en ervoor de nodige maatregelen neemt, afgestraft. Het foutieve lijkt erin gelegen dat de man met aardse schatten bezig was.
De tegenstelling tussen Jezus en deze man is frappant. Volgens Lc 9,51 zijn Jezus'dagen geteld. Volgens Lc 12,16-21 lijkt het broodje van de rijke gebakken en zou hij op twee oren mogen slapen. In het licht van de komende eindtijd zouden alle gedachten en inspanningen moeten gericht zijn op die eindtijd. Dat doet de rijke man echter niet.
Wie bezittingen heeft, wordt aangeraden, ze te verkopen en de opbrengst ervan aan de armen te geven. Jezus en zijn leerlingen werden o.a. onderhouden door vrouwen die hem volgden vanaf Galilea. Het wordt de mensen aanbevolen schatten voor de hemel te verzamelen. Maar wat betekent dat? En is die hemel, dat eeuwig leven, dan door allerlei goede werken te verwerven?

De vraag van een bepaalde wetgeleerde (Lc 10,25-37) - en van de rijke overste (Lc 18,18-23) - luidde : Wat moet ik doen om het eeuwig leven te verwerven? Het antwoord in het verhaal van de wetgeleerde is : God beminnen boven alles en je naaste helpen als jezelf. De rijke overste onderhoudt alle wettelijke verplichtingen. Jezus raadt hem aan alles te verkopen, het aan de armen te geven en hem te volgen.
De vraag van de onverstandige rijke "Wat zal ik doen?" laat de vraag van de wetgeleerde en van de rijke overste meetrillen. De man had alles kunnen verkopen, het aan de armen geven en Jezus kunnen volgen.

Het verhaal van de onverstandige rijke (Lc 12,16-21) gelijkt in opbouw op dat van de onrechtvaardige rentmeester. Wat doet de rentmeester met het bezit dat bij de anderen belegd is? Hij vermindert hun schuld. Daardoor worden de schuldenaars wat minder arm en de schuldeiser wat minder rijk en worden de bezittingen wat beter verdeeld. De onrechtvaardige rentmeester geeft op een onrechtvaardige wijze een deel van het bezit van zijn meester weg.

euforeô : goed dragen, vruchtbaar zijn. Van een bepaalde rijke mens was het land vruchtbaar.
Wat moet ik doen ? vinden we terug bij de prediking van Johannes de Doper , Jezus, Petrus en Paulus.

212. Aardse zorgen : Lc 12,22-32 // ( Mt 6,25-34 )

Tekstuitleg van Lc 12,30

Jezus spoorde zijn leerlingen aan zich geen zorgen om het levensnoodzakelijke te maken . Want uw Vader weet dat gij die dingen nodig hebt. God weet dat die dingen allen nodig hebben . De enen zijn zich ervan bewust dat God de Vader voor deze dingen zal zorgen , en hoeven zich dus hieromtrent geen zorgen te mqken . De anderen zijn zich er niet van bewust dat God voor deze dingen zal zorgen . Ze moeten er dus zelf voor zorgen , want ze zijn levensnoodzakelijk . De volken streven geen verkeerde dingen na . Ze zijn van mening dat ze daar zelf wel kunnen voor zorgen . Ze zijn zich er niet van bewust dat God de hoofdrolspeler is . De leerlingen moeten zich niet gedragen alsof ze niet geloven in God .

213. Een onuitputtelijke schat in de hemelen : Lc 12,33-34 // (Mt 6,19-21)

213.1. Lc 12,33a : bezitloosheid

Opnieuw wordt gepleit voor het afstand doen van bezittingen . Wanneer je op weg bent naar Jeruzalem , waar de totale ommekeer zal gebeuren , is gebondenheid aan huis , grond , enz... een belemmering . In voorgaande verzen pleitte Jezus ervoor niet bekommerd te zijn om wat ze zouden eten of drinken . Jezus en zijn leerlingen konden rekenen op de ontvangst en de gastvrijheid van velen . Indien dat niet zo was geweest , hadden zij honger en dorst geleden . Aldus hoefde Jezus en zijn leerlingen zich niet te bekommeren om eten en drinken en kleding . Maar wat zou er gebeuren wanneer niemand zich hierom zou bekommeren ?
Zijn bezittingen verkopen en alles aan de armen geven betekent afstand doen van wat je aan een bepaalde plaats bindt . Het houdt in dat je voortaan van de gastvrijheid en liefdadigheid van de anderen zult moeten leven.

Wat aan de overste / rijke jongeling door Jezus werd voorgesteld , staat hier in het meervoud : verkoopt. en geeft .

213.3. Waar je schat is, is je hart

Het vers bestaat uit één zin. Deze bestaat uit een hoofdzin en een bijzin. De zin bestaat uit 12 woorden, 6 in hoofd- en bijzin en 22 lettergrepen, 11 in hoofd- en bijzin.

214. De waakzame dienaren : Lc 12,35-38

215. De waakzame huisheer : Lc 12,39-40 // (Mt 24,42-44)

216. De trouwe en verstandige huishouder : Lc 12,41-46 //(Mt 24,45-51)

217. De dienaar ter verantwoording geroepen : Lc 12,47-48

218. Jezus'zending bron van verdeeldheid : Lc 12,49-53 - Lc 12,49-53 - Mt 10,34-36 - Lc 12 - verwijzingen -- Lc 12,49 - Lc 12,50 - Lc 12,51 - Lc 12,52 - Lc 12,53 -

219. Tekenen des tijds : Lc 12,54-56 // (Mt 16,2-3)

220. Verzoening en gerecht : Lc 12,57-59 // (Mt 5,25-26)