De antwoorden van de vragen staan onder de vraag. Door  met de muis over het  uiltje te gaan verschijnt het antwoord.

           24^ste  MEERHOFQUIZ  30 maart 2002

                                                RONDE 1

1.Sport. We beginnen met een dubbele tweedeklasse vraag: a) basket: na 10 wedstrijden en evenveel nederlagen gaf een ploeg voor de rest van het seizoen algemeen forfait. Welke ploeg?  b) voetbal: dit seizoen speelt voor het eerst een club uit de provincie Luxemburg in 2^de nationale. Uit welk stadje komt deze vereniging?

2.Economie. Voor het eerst sedert jaren, groeide de Waalse economie vorig jaar sneller dan de Vlaamse. Verder zitten de investeringen in de lift en nemen de Walen meer risico, zo blijkt uit cijfers van het Amerikaanse Babson College en de London Business School. Die gegevens werden onlangs, niet zonder enige trots, in de verf gezet door de charismatische Waalse minister van economie, annex burgemeester van Waterloo. Wie is dit “product” van de befaamde Solvay-school?

3.TV. De rechtvaardige rechters o.l.v. opperrechter Jo Van Damme zetelen in een horecazaak, ergens in het Pajottenland: a) in welk dorp   b) naam van de horecazaak?

4.Geschiedenis 20^ste eeuw. Koning Carlos I was niet wat men een voorbeeldig monarch zou noemen. Na een leven van losbandigheid en verkwisting werd hij in 1908, samen met de kroonprins, vermoord. Het bewind kwam in handen van de man, die de laatste koning van Portugal zou zijn, tot de republiek werd uitgeroepen in 1910. Naam van die vorst , plus rugnummer a.u.b.

 Allerlei kleding. Bobinetweefsel, gevormd door vrij ver uit elkaar gelegen kettingdraden en door schuin om de kettingdraden geslingerde inslag- of bobinetdraden. Na het samenvoegen van ketting- en bobinetdraden worden de kettingdraden ontspannen en ontstaan fijne zeshoekige openingen. Het gezochte weefsel wordt gebruikt voor sluiers, overrokken en vitrage en is genoemd naar een Franse stad. Naam?

6.Muziek. Nederlandstalig. Twee fragmenten: telkens de uitvoerder(s) gevraagd.

7. Flora. Dia 7A/3. Nederlandse naam van deze bloem?

8.Film. Welk tweelingbroederpaar tekende voor de regie van volgende films: Menace II Society (1992), Dead Presidents (1995) en From Hell (2002)?

                                    SPECIAL AARDRIJKSKUNDE

1. Welke 4700 km lange rivier is de enige van de grote wereldstromen, die zowel op het noordelijk als op het zuidelijk halfrond stroomt en bovendien tweemaal de evenaar kruist?
   

2. Oceanië. Inham van de Tasmanzee, ruwweg cirkelvormig, met een diameter van 8 km; de oevers maken deel uit van de zuidelijke voorsteden van Sydney. De petrochemische industrie is nadrukkelijk  aanwezig rond de baai, die in 1770 door James Cook werd ontdekt en haar naam dankt aan de vele onbekende planten die er werden aangetroffen. Naam?
   

3. Oostenrijk. Gebergte in het noorden van Tirol, ten noorden van Innsbrück; deel van de noordtiroolse kalkalpen, tussen de Seefelder Sattel, de Isar, de Achensee en de Inn. Bestaat uit 4 evenwijdige ketens, met als hoogste top de Birkkarspitze, 2756 m. Welk gebergte?
   

                        RONDE 2

1.Autotechniek. Deze dieselmotortechniek wordt aangeduid met een tweeledige Engelse term, die zoveel betekent als “gemeenschappelijke drukleiding”, die ervoor zorgt dat de brandstof in alle omstandigheden met een gelijke druk wordt ingespoten. Hierdoor krijgen diesels meer vermogen en rendement, en zijn ze zuiniger. Welke techniek?   

2. Massamedia. Onafhankelijk Amerikaans cultureel-politiek weekblad met veel aandacht voor humor en satire. Oprichter was Harold Ross en het eerste nummer verscheen op 21 febr 1925, met op de omslag de beroemd geworden tekening van een 19^de eeuwse dandy door Rea Irvin.Het blad heeft zich steeds gericht op de beter opgeleide en gesitueerde lezers. Verwierf grote faam door de wijze waarop personen die in het nieuws stonden geschetst werden, de zgn. “profiles”. Belangrijke medewerkers waren o.a.: Truman Capote, James Baldwin, Saul Steinberg en de Vlaamse tekenaar/illustrator Benoït.Naam van dit weekblad?

3.Filosofie. Deze Italiaan(1548-1600) was de belangrijkste vertegenwoordiger van de late renaissancefilosofie. Trad in 1565 toe tot de orde der Dominicanen, maar moest die orde verlaten in 1576, wegens ketterij. Maakte reizen in Frankrijk, Duitsland, Engeland en Italië, waarbij hij een extreme pantheïstische filosofie propageerde. Door zijn verering van Copernicus kwam hij in conflict met de Inquisitie, werd in 1592 in Venetië gearresteerd en belandde, na 7 jaar gevangenschap, op de brandstapel in Rome. Zijn filosofie had grote invloed op o.a. Leibniz, Herder, Goethe en de Duitse romantiek. Wie?

4.Taal. Pesterijen op het werk lijken de laatste maanden in België een echte plaag te zijn geworden. Hopelijk krijgen ze binnenkort evenveel aandacht van het gerecht, als de zgn. “ongewenste intimiteiten”, een tijdje geleden. Met welke Engelse term duidt men het verschijnsel van “ hinderlijk omringen of volgen” ook bij ons aan?

5.Voetbal. Drie voetbalclubs uit de hoofdstad van Cyprus, Nicosia, die allen de naam van deze stad in de clubnaam dragen, speelden ooit Europees voetbal. Welke 3 clubs? 1 juist= 1punt, 3 juist =2 punten.

6.Uitvindingen. Deze Engelse apotheker (1781-1859),vervaardigde in 1827 de eerste “friction matches”, zeg maar “wrijflonten”, die hij “ congreves” noemde, naar de raket van William Congreve. Wij kennen die lonten als lucifers. Wie was deze uitvinder van de lucifer die, zoals uit nader onderzoek bleek, geen familiebanden had met een in 1805 geboren whiskypionier?

7. Schilderkunst. Dia’s 3^E/47 en 3^E/48. Twee bekende schilders konterfeitten hier hun respectieve echtgenotes. Doek 1 is van 1905 en doek 2 werd in 1894 gemaakt. Naam van de kunstenaars, zuiderburen?

8.Geschiedenis. Een conflict, op 8 okt. 1784, tussen Jozef II en de Republiek der Nederlanden over de vrije scheepvaart in de Scheldemonding staat bekend als de Keteloorlog. Een Nederlandse kotter beschoot  een Belgische brik en raakte daarbij enkel de ketel van laatstgenoemde. De Nederlandse kotter was de “Dolfijn”; maar wat was de naam van het Belgisch vaartuig?

                              SPECIAL LITERATUUR

1.Engelstalig. De in 1950 geboren schrijfster Jung Chang verliet op 28-jarige leeftijd haar geboorteland China en vestigde zich in Groot-Brittannië. Ze werd in 1992 wereldberoemd met haar indringend relaas over het China van de 20^ste eeuw, weerspiegeld in de levensloop van  haar grootmoeder, haar moeder en haarzelf. De roman is een absolute aanrader en is al jaren een ongekend verkoopsucces. Wij vragen de titel, plus ondertitel van dit meesterwerk..( Nederlands of  Engels)

2.Frans. Van de in 1976 overleden oprichter van de “Oulipo”(= Ouvroir de Littérature Potentielle), noemen we drie titels: Exercice de style(1947), Zazi dans le métro(1959), Le vol d’Icare(1968).

3.Zweeds. Zweeds schrijver en dichter (1891-1974); was de eerste Zweedse expressionist. Dit kwam tot uiting in zijn dichtbundel “Angest” (1916). Zijn hele oeuvre wordt beheerst door een angstsyndroom, veroorzaakt door het toenemend kwaad in de wereld, met name het fascisme. Enkele werken: Bödeln=De Beul(1933), Dvärgen=De dwerg(1944), Sibyllan(1956), Ahasverus död(1960), Marianne(1967).Voor zijn roman Barabbas uit 1950 kreeg hij in 1951 de Nobelprijs. Zijn naam?

                              RONDE 3

1.Wiskunde. De begrippen “fractaal” en “fractale geometrie” werden in de jaren 1970 ingevoerd; in tegenstelling tot de conventionele geometrie bestudeert de fractale geometrie complexere vormen , zoals ze in de natuur voorkomen, zoals bv. het geramate van een blad, de oppervlakte van een gebergte of de kustlijn van een zee. De grondlegger van deze nieuwe tak van de wiskunde is een Amerikaans-Franse wiskundige, van Poolse afkomst, uit 1926. Zijn boek “The fractal geometry of nature” (1982), heeft velen geïnspireerd. Wie?

2.Film. Dia’s 4C/3 en 4D/4. Twee dia’s, telkens de titel van de film gevraagd; de eerste is van 1995 en de tweede van 1976.

3.Volkenkunde. De Mongoolse nomadische herders trekken rond met hun vee en leven in vilten tenten, die een goede beschutting bieden tegen koude en hitte. Wat is de typische naam voor zo’n tent?

4.Puzzel. Een man wandelt met een snelheid van 4 km per uur om zijn fiets op te halen. Vervolgens fietst hij dezelfde route in tegengestelde richting met een snelheid van 12 km per uur, met een tegenwind van 24 km per uur. Als het hele uitstapje hem 2 uur gekost heeft, hoe ver heeft hij dan gelopen om zijn  fiets op te halen?

5.Voorloper. Zwitsers schrijver en tekenaar(1799-1842); werd als verteller bekend door zijn , thans vergeten, humoristische novellen en reisschetsen. Wel bekend bleven zijn beeldverhalen, waarvan het beroemdste, “Histoire de Monsieur Cryptogame”, in ’t Nederlands vertaald als “ Reizen en avonturen van Mijnheer Prikkebeen”. Een aparte plaats wordt ingenomen door zijn  “Voyages et aventures du docteur Festus”. Wie is deze voorloper van het moderne stripverhaal?

6.Europa. Anders dan de muntstukken, werden de Euro-bankbiljetten ontworpen door één persoon, een Oostenrijks kunstenaar. Zijn naam?

7.Geschiedenis. Op 8 nov. 1620 versloeg het keizerlijk leger van Ferdinand II van Oostenrijk o.l.v. de bekwame veldheer Johann Tserclaes, graaf  van Tilly, de Boheemse opstandelingen onder FrederikV, leider van de protestantse Unie. Een en ander speelde zich af in de eerste slag uit de 30-jarige oorlog, uitgevochten nabij de stad Praag. Hoe staat deze slag bekend?

8.Wielrennen. In de geschiedenis van het WK op de weg voor profs wisten de Belgen 23 keer de hoogste onderscheiding te behalen. Drie renners deden dat op eigen bodem.Hun namen, 3 dus, geven recht op de 2 punten.

                            SPECIAL KLASSIEKE MUZIEK

Wij opteerden dit jaar voor een special met één thema, nl. “Spanje”. U hoort driemaal 1,5 min. muziek die met dat land op een of andere manier verband houdt. Wij vragen telkens de naam van de componist.

1)Is een ballet uit 1905 van een toondichter uit het diepe zuiden van Europa;

2)Is een rhapsodie uit 1927 van een componist uit het minder diepe zuiden van Europa;

3)Is een grillig orkestwerk uit 1887 van een componist absoluut niet uit het zuiden van Europa.

                                                RONDE 4

1.Aardrijkskunde. Bermuda is een van de vier grootste eilanden van de gelijknamige Britse archipel in de Atlantische Oceaan en herbergt ook de hoofdstad ervan. Wat is de hoofdstad van de Bermudas?

2.Vlaamse grieten. Dia’s 5B/21 en 4D/1. Naam van deze Vlaamse meiden, bij wie, als we de kranten mogen geloven, fantasieën werkelijkheid worden?

3.Verkeer. Dit Eskimovaartuig is een tot 17 m lange, platboomde roei- en zeilboot, waarvan de romp is overtrokken met huid, bestaande uit aan elkaar genaaide dierenvellen; kan één mast voeren. Naam?

 4.Film. Wie is de rode draad in volgende films: Die hard ’88, The January Man ’89, Truly Madly Deeply ’90, Quigly down under ’90, Robin Hood, Prince of thieves ’91, Michael Collins ’96, The winter guest ’98.

5.Allerlei. Officieel is de stad New York onderverdeeld in 5 stadsdelen, de zgn. “boroughs”. Voor de New Yorkers echter bestaat er een zesde borough, nl. de stadsgevangenis- overigens de grootste van de VS- gelegen op het gelijknamige eiland in de East River. Naam van dat eiland?

6.Geschiedenis WO I. Van de 4 vredesverdragen die WO I afsloten, is dat van Versailles, op 28 juni 1919, allicht het bekendste, tussen de Geallieerden en Duitsland. Van 10 sept. 1919 dateert het verdrag van St Germain( en Laye), met Oostenrijk. Met welke twee landen sloten de geallieerden de andere twee:

a)verdrag van Trianon, op 4 juni 1920

b)verdrag van Neuilly-sur-Seine, op 27 november 1919?

7.Gastronomie. In Veneto, het achterland van Venetië, wordt sinds onheuglijke tijden wijn verbouwd. De robijnrode wijnstreek die we vragen ligt ten noorden van Verona en strekt zich in het westen uit tot de Bardolinostreek aan het Gardameer en in het oosten tot de Soavezone. De traditie wil dat Romeo en Julia belangrijke afnemers waren van de wijn , waarvan de naam ondertussen al op uw antwoordblad zal staan.

8.Allerlei. Figuur uit Shakespeares “Koopman van Venetië”, type van de christen-hatende jood en inhalige, gewetenloze woekeraar. Shakespeare zou in hem het portret getekend hebben van de joodse arts Rodrigo Lopez, lijfarts van Koningin Elisabeth, die hem in 1594 liet ophangen, omdat zij dacht dat hij haar wou doden. Naam van die figuur?

                                    SPECIAL KUNST

1.Schilderkunst. Dia 3D/25. Naam van deze bekende Brusselaar?(1864-1940)

2.Schilderkunst. Dia’s 3F/22 en 3F/23. Twee werken, één schilder.

  3.Beeldhouwkunst. Dia’s 3C/13 en 3C/14. Engels beeldhouwer, °1916; maakt semi-abstrakte beelden die mensen, vaak in groep, voorstellen, waarbij de wijduitgesponnen, vleugelachtige kleding de silhouetachtige figuren met elkaar verbindt. Invloed van Henry Moore is merkbaar.Naam van deze Leedsenaar?

                                     RONDE 5.

1.Allerlei. Welke Europese hoofdstad begint met een Europeaan?

2.Literatuur. In de hedendaagse Amerikaanse misdaadliteratuur neemt de 61-jarige Sue Grafton een voorname plaats in. In jan. 2002 verscheen “P staat voor pijngrens”, het 16^de deel van haar “misdaadalfabet”. Haar vaste speurneus-heldin-weeskind leidt een Spartaans leven, draagt afgeschenen jeans en toert rond in VW kever.Hoe heet zij?

3.Sport OS. In de geschiedenis van de Olympische Spelen zijn er tot op heden slechts 2 atleten in geslaagd op één olympisch tornooi- zomer of winter- 5 keer individueel goud te winnen. Een punt per correcte naam.

4.Taal. Hoe heet, met een van het Grieks afgeleid woord, een geschreven tekst waarin opzettelijk een bepaalde letter niet wordt gebruikt? Een vroeg voorbeeld was “De Odysseus van Tryphiodorus”, die geen “alfa” had in het eerste deel, geen “bèta” in het tweede deel, enz. Bekender is het boek “La disparition” van Georges Pérec, zonder de letter “E”. Saillant detail: de Engelse vertaler Gilbert Adair gebruikte dezelfde letter evenmin in zijn vertaling, getiteld “A Void”. Tenslotte, het gezochte woord is samengesteld uit het Grieks voor “weglaten” en “letter”. Welk woord?

5.Geschiedenis. De bijnaam van deze kalief uit het Huis der Abassiden was “Al-Rasjid” en betekent “de Rechtvaardige”. De man leefde tussen 766 en 809 en is onder de islamieten een legendarische figuur geworden, als de held van de verhalen uit “1001 Nacht”. Naam van deze vriend van Karel de Grote?

6.Film. Dia’s 4C/33 en 4C/36. Twee Françaises. Hun naam?

7.Germaanse mythologie. Oberon, de koning van de elfen ,treedt met zijn gemalin op in Shakespeares “A midsummer night’s dream”. Hoe heet de echtgenote van Oberon?

8.Allerlei reclame. Zuilen voor het aanplakken van reclameaffiches verschenen voor het eerst medio 19^de eeuw in het stadsbeeld. Deze zuilen kregen een naam, en wel die van een Berlijnse drukker, die leefde van 1808 tot 1874. Naam van deze zuilen?

                                    SPECIAL WETENSCHAPPEN

1.Fysica. Meerkeuzevraag. In een emmer hebben we een blok ijs gegooid, die daar nu ligt te drijven en begint te smelten.Wat doet het vloeistofniveau in de emmer naarmate het ijs smelt: stijgen, dalen of gelijk blijven? We houden geen rekening met verdamping of met condensatie van waterdamp uit de omgevingslucht.

2.Geneeskunde. Hersenontsteking is een verzamelnaam voor ontstekingen van de hersenen, die verschillende oorzaken kunnen hebben. Wat is nu de wetenschappelijke naam voor deze aandoening, en u verwart niet met hersenvliesontsteking?

3.Chemie. Dit chemisch element behoort tot de platinagroep van de overgangsmetalen. Het is een zilverwit, edel, bestendig metaal ,dichtheid 12020 kg/m3; smeltpunt 1552°C. Toepassing vindt het in sieraden, ballpointkogels en vulpenpunten, in tandheelkundige legeringen met goud of zilver, maar vooral in katalysatoren van auto-uitlaten.Door de grote vraag en het kleine aanbod is de prijs de voorbije jaren vertienvoudigd en is het vier maal duurder geworden dan goud. Naam van ’s werelds duurste edelmetaal, atoomnummer 46?

                                     RONDE 6

1.Aardr. Van de 50 VS van Amerika zijn er 5 die grenzen aan de Grote of Stille Oceaan. Welke 5 staten? 3 juist=1 punt, 5 juist=2 punten.

2.Misdaad. Naam van de zeerovers die in de 17^de en 18^de eeuw de kusten van West-Indië en Zuid-Amerika onveilig maakten. Oorspronkelijk was het de benaming voor Franse jagers in Haïti en afgeleid van het Tupi-woord voor het vleesrooster, waarop ze hun vlees rookten. Men noemde hen ook wel “filibustiers”. Naam van deze vrijbuiters?

3.Fotografie. Op 25 mei 2001 overleed in Parijs, op 72-jarige leeftijd, de Cubaanse fotograaf Alberto Diaz Gutierrez. De man werd wereldberoemd met een foto van Che Guevara, genomen in 1960, maar pas 7 jaar later gepubliceerd door een Italiaans krantenuitgever. Onder welke naam kennen wij de heer Gutierrez?

4.Volkenkunde. Begin dit jaar vond voor de eerste keer deze eeuw India’s grootste en oudste  religieuze feest plaats, dat om de 12 jaar in de stad Allahabad gehouden wordt. In een tijdsspanne van 1 maand komen zo’n 70 miljoen pelgrims samen voor een reinigende duik in de Ganges. Wat is de tweeledige naam van deze supermegafuif?

5.Fauna. Dia 7B/19. Je ziet hier de “anas penelope”. Graag de Nederlandse naam van deze eend?

6.Europa. De basis voor de invoering van de Euro werd in 1992 gelegd, met het Verdrag van Maastricht. Voor België ondertekenden de toenmalige ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën de historische overeenkomst. Wie waren die twee excellenties?

7.Sterrenkunde. Gebied in het heelal, waar zo’n sterk zwaartekrachtsveld bestaat dat de ontnappingssnelheid groter is dan de snelheid van het licht. Kan gevormd worden wanneer een zware ster in het laatste stadium van de evolutie is ineengestort doordat de zwaartekracht de overhand heeft over de gasdruk ( de zgn. gravitatiecollaps). Hoe heet zo’n gebied?

8.Literatuur. Van twee Vlaamse misdaadauteurs geven we u 2 titels, waarvan de tweede hun recentste is, uit 2001:

a)Elvis dood in Deurne---Karoshi

b)De indringer----Vermist

                                    SPECIAL SPORT

1.Schaatsen. De jongste WK-schappen “All round” in het Nederlandse Heerenveen kregen geen onverwachte winnaars: Jochen Uytdehaege bij de mannen en Annie Friesinger bij de vrouwen. Zij waren de beste na de 4 afstanden. Hoeveel meter moet de mannelijke en hoeveel meter de vrouwelijke winnaar schaatsen om zich WK te kunnen noemen?

2.Wielrennen. Hij was de enige prof ooit die het presteerde maar liefst 4 keer na

mekaar op het podium te staan van het WK profs op de weg, nl. in 1957,1958,1959 en 1960. Hij werd eenmaal eerste , eenmaal tweede en tweemaal derde. Wie?

3.Voetbal. Geen Belgisch fluitje,  toch zeker niet te horen, op de komende WK-eindronde in Japan/Korea. De heren De Bleeckere en Allaerts zijn slechts bankzitters en de kans dat zij zullen “blazen” is vrijwel onbestaande. Hierdoor zal het van Italië 1990 geleden zijn dat een landgenoot nog een WK-match heeft gefloten. Wie was dat “zwarte mannetje” ook alweer?

                                                RONDE 7

1.Film. “Ocean’s Eleven” is de nieuwste van Steven Soderbergh, een misdaadkomedie over een elf man sterk team van oud-strijdmakkers, aangevoerd door Danny Ocean, alias George Clooney. De enige vrouw in het gezelschap is Julia Roberts. Is een remake van de gelijknamige prent uit 1960, met Frank “Rat Pack” Sinatra in de titelrol. Dubbele vraag: a)wie regisseerde laatstgenoemde film?   b)Wie was toen de enige vrouw in het gezelschap?

2.Personalia. Dia 5B/22. Wie is deze avonturier, annex “die hard”?

3.Geschiedenis. Dit “Engelse” stadje in Zuid-Afrika is vooral bekend door het beleg in de 2^de Boerenoorlog. De Boeren belegerden tevergeefs, gedurende 118 dagen, het nochtans onbeduidende stadje in Natal dat uiteindelijk, op 28 feb. 1900, door de Britse generaal Butler werd ontzet. Wie meer wil weten over dit Boerenfiasco leze de roman “De Belegering” van de Schotse auteur Giles Foden. Naam van het stadje?

4.Ontdekkingsreizen. Brits ontdekkingszeiziger(1774-1814); was na Cook de grootste onderzoeker van de kusten van Australië; met name  herontdekte hij de Torresstraat en verkende de kusten van de Golf van Carpentaria. Zijn naam zijn ze “down under” niet vergeten, want hij leeft voort in een rivier, een meer, een gebergte, een eiland, én een tennisstadion.Wie zoeken we?

5.Tennis. Tennislegende Jackie Brichant was maar liefst 32 keer Belgisch kampioen: 8 maal opeenvolgend in het enkelspel (1955-1962), 12 maal in het dubbelspel ,w.o. 7 maal met Philippe Washer, én 12 maal in het gemengd dubbel, waarvan liefst 11 maal met dezelfde partner. Wie was de vrouw uit het legendarische tennisduo?

6.Allerlei  Groepsex. “De kloosterzusters gooiden zich vloekend op de grond, trokken hun habijt op, lieten schaamteloos hun geslacht zien, maakten woeste bewegingen en riepen schunnige woorden- die wij u hier willen onthouden- naar het publiek. Hun gedrag was zo onzedig dat zelfs de meest verdorven mannen, bezoekers van het laagste bordeel, verbijsterd waren”.

Zo beschreef een ooggetuige in 1633 het liederlijke gedrag van de door de duivel bezeten nonnen van een Frans Ursulinenklooster. Hun niet zo katholieke uitspattingen duurden bijna een jaar en maakten van het klooster een 17^de-eeuwse toeristische attractie: sex-toerisme avant-la-lettre! De biechtvader van de nonnen, pastoor Urbain Grandier, werd op bevel van Kardinaal Richelieu als handlanger van de duivel tot de brandstapel veroordeeld. Dit demonisch proces  heeft  schrijvers als Huxley, componisten als Penderecki en filmmakers als Ken Russell geïnspireerd. In welk Frans stadje bevond zich dat Ursulinenklooster?

7.Personalia. Dia 5B/20. Naam van de man in het midden?

8.Wetenschappen fysica. In 1742 ontwierp Anders Celsius een temperatuurschaal waarbij 0° gelijkstond aan het kookpunt, en 100° aan het vriespunt van water(!). In 1749 keerde zijn opvolger de schaal om en sindsdien kookt water bij 100°C en bevriest het bij 0°C. Naam van die rechtzetter?

                                    SPECIAL POPMUZIEK

Drie keer twee fragmenten,uitvoerders gevraagd:

1.Jaren 1970, meer bepaald 1970 en 1976;

2.Jaren 1980, meer bepaald 1984 en 1985;

3.Jaren 1990, meer bepaald 1998.

                                                RONDE 8

1.Aardr. Azië. Dia 1A/41. Het uiterste noordoosten van Afghanistan wordt gevormd door een smalle landengte, gekneld tussen Tadzjikistan in het noorden en Pakistan in het zuiden; bedoelde “corridor” leidt naar de korte grens met China.Hoe heet die strook?

2.Griekse mythologie. Aan wie gaf Ariadne een draad, om de uitweg uit het labyrinth van Knossos te vinden, nadat hij de minotaurus zou gedood hebben?

3.Literatuur. Italiaans schrijver(1893-1973); was eerst ingenieur, doch koos daarna voor de literatuur. Zijn werk betekende een wezenlijke vernieuwing van het Italiaans proza, door het gebruik en vermenging van dialecten, technische termen en verschillende talen, en door een voortdurend door elkaar gooien van de traditionele romanstructuren. Alleen zijn twee hoofdwerken  werden in ’t Nederlands vertaald, nl.:La cognizione del dolore(1963), vertaald als De ervaring van het verdriet,en Quer pasticciaccio brutto de Via Merulana(1957), vertaald in 2001 als Die gore klerezooi van de Via Merulana. Wie?

4.Eten en drinken. Wat is het belangrijkste ingrediënt van een gerecht, bereid “à la Lyonnaise”?

5.Wetenschappen. Natuurkunde. Met welke term duidt men het onderdeel van de natuurkunde aan, waarin de samenhang tussen elektrische, magnetische en mechanische verschijnselen wordt beschreven?

6.TV Politieseries. Dubbele vraag. Wat is de naam van de “baas”, zeg maar overste van inspecteurs a) De Cock, met C-O-C-K  en b) Jack Frost?

7.Strips. Deze in 1938 geboren auteur begon in 1960 te werken bij uitgeverij Dupuis, en groeide van lieverlee uit tot de “meester-scenarist” van de Belgische strip. Enkele titels: De Blauwbloezen, Cédric, Arme Lampil, Agent 212, Natasja, Sammy. Naam?

8.Architectuur. Oostenrijks architect(1870-1933); leerde in de VS de vernieuwingenvan de Chicago School kennen; was  een fervent tegenstander van ornamenten in de architectuur, zoals van de Jugendstil, en propageerde een zuiver functionele en zakelijke vormentaal. Zijn belangrijkste publicatie heet Ornament und Verbrechen. In Wenen bouwde hij het “Café Museum”, het “Haus Steiner” en het “Haus am Michaeler Platz”, in Parijs het “Tristan Tzarahuis”. Wie?

                                    SPECIAL GESCHIEDENIS

1.Op 8 juli 1807 sloot Napoleon een verbond met tsaar Alexander I, ter beëindiging van de Vierde der Coalitieoorlogen. Polen moest afstand doen van al zijn gebieden ten westen van de Elbe, Napoleon vormde het koninkrijk Westfalen, Oost-Friesland kwam aan Holland, en Danzig werd een vrije stad.Graag de naam van dat verdrag of die vrede, genoemd naar een Russische stad in de voormalige Duitse provincie O-Pruisen?

2.Wij zoeken één naam voor twee veldslagen: 1) Het treffen, op 13 en 14 sept. 1515, waarin Frans I van Frankrijk een Zwitsers leger verpletterend versloeg, met als gevolg o.a.: bezetting door Frankrijk van Milaan en Genua, en…20.000 doden;   2) Het gevecht op 8 juni 1859, waarbij de Fransen de Oostenrijkers versloegen in een oorlog in het kader van de Italiaanse onafhankelijkheidsstrijd.

Bij welke plaats in Lombardije vonden die veldslagen plaats?

3.W.O. II. Toen Hermann Goering in 1937 zijn Condorlegioen naar Spanje stuurde om Generaal Franco te steunen, kon hij onmogelijk weten dat Franco de Duitsers een wederdienst zou bewijzen, nl. toen de Spaanse leider in 1941 een vrijwilligersleger stuurde, o.l.v. generaal Munoz Grandes, om samen met de Duitsers de goddeloze communisten in Rusland te bestrijden. Wat was de tweeledige , gekleurde Nederlandse naam van dat Spaans vrijwilligersleger?

                                                RONDE 9

1.Allerlei. De service-club “Lions International” werd in 1917 opgericht door Melvin Jones, een verzekeringsmakelaar uit Chicago en is momenteel de grootste ter wereld, met meer dan 1.5 miljoen leden. De  naam LIONS is een letterwoord. De letters ONS staan voor Our Nations Safety. Voor welke twee woorden staan  de letters L en I?

2.Literatuur. Naoorlogse literaire uitgeverij, vooral bekend om poëziebloemlezingen van de belangrijkste Nederlandstalige dichters. Genoemd naar de dichter, die leefde tussen 1912 en 1969, en die “veel heeft gedaan voor de verspreiding van de Nederlandse literatuur”. Na zijn dood verloor de uitgeverij haar zelfstandigheid, maar behield haar naam, momenteel samen met Prometheus, als onderdeel van de Meulenhoff-groep. Voornaam en familienaam a.u.b

3.Aardr. Met ca 923.000 inwoners is deze stad een van de vijf grootste van Italië. Ligt aan de monding van de rivier Dora Riparia in de Po en is de hoofdstad van de gelijknamige provincie in de regio Piemonte. Welke stad?

4.Schilderkunst. Dia’s 3B/49 en 3F/50. Twee zelfportretten: het eerste is een Duitser uit 1884, het tweede een landgenoot (van ons), uit 1881.

5.Allerlei. Deze vraag heeft diverse allures: toeristische, bouwkundige en sportieve. Daarom dus “allerlei”. Naast gigantische, veelal verheerlijkende bouwsels en monumenten, bezit deze Aziatische hoofdstad met “May Day” het grootste sportstadion ter wereld, met maar liefst 150.000 plaatsen. Welke stad in Oost-Azië?

6.Wetenschappen biologie. Amerikaans bioloog van Duitse afkomst (1859-1924); na studies in o.a. Berlijn en München vestigde hij zich in 1891 in de VS, waar hij hoofd werd van het “Rockefeller Institute for Medical Research”. Zijn naam zal voor altijd verbonden blijven met de “parthenogenesis”, waarbij hij als eerste larven kweekte uit onbevruchte eieren van zeeëgels en kikkers. Wie?

7.Taal. Voor het woord dat we vragen, geeft Van Dale niet minder dan 20 betekenissen, op blz. 2672. Wij geven u er vijf: - voorbeeld, - een omlijst deurpaneel, - het vlakke gedeelte boven de achtersteven van sommige soorten van schepen, - plek met afwijkende beharing of kleur, op de achterdelen van herkauwende dieren, - gehalte van het bloed aan bepaalde stoffen.

8.Muziek Soul. Twee fragmenten; graag de naam van de uitvoerders, “soul legends”.

                                    SPECIAL FILM

1.Dia 4D/43. Naam van de acteur?

2.Cineast Ken Loach scheerde in het verleden steeds hoge toppen met zijn sociale kronieken. Denken we maar aan bv. “Hidden agenda”, “Ladybird, ladybird” en “Land and freedom”. Dit is niet anders met zijn nieuwste prent, over de catastrofale gevolgen van de privatiseringen voor de Britse spoorwegarbeiders, sinds enkele weken in onze bioscopen. Titel?

3.Frans regisseur en scenarioschrijver (1909-1989); gaf zijn carrière als advokaat en journalist op om te gaan filmen. De problemen van het Franse rechtssysteem zijn vaak terugkerende thema’s. Enkele titels: Les amants de Vérone/ Nous sommes tous des assassins/ Le passage du Rhin/ La  vie conjugale/ Mourir d’aimer/ A chacun son enfer. Zijn naam ?

                                                RONDE 10

1.Autosport F 1. Onze landgenoot Jackie Ickx won tijdens zijn carrière 8 Grand Prix Formule 1 en dit met 2 verschillende merken. Welke?

2.Archeologie. Dia’s 1A/36 en 1A/37. Plaats in Egypte, op de westelijke oever van de Nijl, tegenover Luxor. Koningin Hatsjepsoet bouwde er als eerste een kleine tempel; het voornaamste monument is de dodentempel van Ramses III, medio 12^de eeuw. De overgebleven ruïnes bestaan uit een paleis, een dodentempel en een toegangspoort. Tweeledige naam van deze plaats?

3.Verkeer. Een 6050 m hoge berg in Canada en de internationale luchthaven van Boston hebben dezelfde naam. Welke?

4.Aardr. Het noordelijkste punt van Zuid-Amerika ligt in Columbië. Dubbele vraag: a) naam van dit punt   b)naam van het schiereiland waarop dit punt ligt?

5.Literatuur. Een van de literaire meesterwerken van 2001, die tussen de

Nobel- en andere Bookerprijzen geheel ten onrechte dreigde vergeten te worden, is de roman “No great mischief”, vertaald als “Geen groot verlies”, van een 65-jarige Canadese auteur, die hiervoor de in 1996 ingestelde, met 125.000 € gedoteerde “Impac Dublin Literary Award” ontving. Zijn naam?

6.Geschiedenis. Belgisch unionistisch politicus (1812-1891); vormde in 1855 een kabinet op een ogenblik dat de conservatieve en de liberale vertegenwoordigingen in Kamer en Senaat even sterk waren. Tijdens zijn regering werd het Vlaamse vraagstuk voor het eerst op het politieke vlak gebracht. Belangrijk in die zin , was de oprichting van de Commissie der Vlaamse Grieven in 1856. De val van het kabinet in 1857 betekende het einde van de unionistische regeringen in België. Wie?

7.Godsdienst. De Koran, het heilige boek van de moslims, bestaat uit 114 hoofdstukken met verschillende lengte. Ze zijn alle, behalve het eerste, naar omvang gerangschikt, waarbij de kortste achteraan komen. Wat is de specifieke naam voor zo’n hoofdstuk?

8.Allerlei. Deze drieledige Nederlandse uitdrukking stamt uit de Spaanse burgeroorlog en staat voor diegenen die met een gezworen vijand samenwerken en sympathiseren. We hebben het over “De …  …”.

                                    SPECIAL TOERISME

1.Italië. De Venetiaanse lagune telt een aantal eilanden, waarvan Murano de grootste toeristische trekpleister is, want zijn glas is wereldberoemd. Het eiland dat wij vragen is bekend om zijn verfijnde kant en zijn vrolijk beschilderde huizen. Hoe heet dat broertje van Murano?

2.Noord-Amerika. De Niagarawatervallen zijn niet de grootste, noch de hoogste van de wereld, wel de drukst bezochte. Ze bestaan uit twee “vallen”: de American Falls aan de Amerikaanse kant en die aan de Canadese zijde. Deze “Canadian Falls” vormen een bocht en kregen daarom ook een andere, toepasselijke naam. Welke?

3.Rusland. Dia 1A/28. Deze kathedraal, met 12 koepels, op het Moskouse Rode Plein doet dienst als historisch museum. Gebouwd in opdracht van Ivan de Verschrikkelijke. De heilige naar wie de kathedraal is genoemd, ligt er in begraven. Naam van die heilige?