vrijdagsmarkt

Enkele zijstraten :

Het Serpentstraatje, één van de zijstraatjes van de Vrijdagsmarkt.

Nr 47 : " De Bonte Mantele " (1675-1685).

Het borstbeeld is van Marcus van Vaernewijck (°1518 +1569), geschiedschrijver en factor van de rederijkerskamer Maria T'Heeren en werd in 1880 op de top gezet.

(dus niet Keizer Karel, zoals velen menen)

De tekst "Laet Vaeren Nydt" is de lijfspreuk van van Vaernewijck.

In vorige eeuw was het één van de grootste kaarsenmakers van het Vlaamse land. Pas na de 2de wereldoorlog kwam hier een groentenhandel, maar sinds 1976 is het een café-brasserie en heet nu "Het Keizershof".

Aan het torentje hangt de marktklok, dat de opening van de markt aankondigde, evenals een ijzeren ring, een schandpaal om het afgekeurde laken aan op te hangen.

Jacob van Artevelde

Centraal op de Vrijdagmarkt staat Jacob Van Artevelde (1290-1345), de beroemste man van Gent.
Jacob was de opperhoofdman van Gent en koos tijdens de Honderdjarige Oorlog de zijde van Engeland. De boycot van de Engelse wolinvoer hief hij op, om zo de lakennijverheid, welke de belangrijkste kostwinning van de stad was, te kunnen sparen.

Als de "klauwaards" (ontevreden handwerklieden) de alleenheerschappij van de "leliaards" (Fransgezinde rijken) doorbreken, voorkomt Jacob een sociaal slagveld. Hij is ook de man die officiële documenten in het Nederlands laat opstellen, zodat Vlamingen zich niet langer hoeven te buigen over Latijn en Frans.

Het is dus zijn verdienste dat Gent de "Arteveldestad" wordt genoemd.

Samen met Ieper en Brugge roepen de 3 steden de Engelse koning Edward III uit tot "koning van Frankrijk". Maar Edward kwam zijn beloften met Jacob niet na...

Jacob wordt vermoord door de deken van de rijke wevers.

Het tooghuis :
Oorspronkelijk een zeer weelderig huis met een houten gevel. De overgebleven monumentale poort geeft ons een idee van de grootte van het huis : een klein paleis. In dit pand "toogde" de graaf zich aan de Gentenaars, nadat hij plechtig was aangesteld, en gezworen had, de voorrechten van de Gentenaars en van de stad te zullen handhaven. Hier, op het balkon, ontving hij op zijn beurt de eed van trouw van 't volk.

"Nu" een zaak van naaimachines & geschenkartikelen... Straks wellicht iets anders... Tijden veranderen.

Naast marktkraampjes zijn er genoeg café's en restaurants die uitnodigend hun terras hebben uitgezet ... Mosselen of Zwitserse raclette ... Laat het je smaken !

Links : gevel uit 1711. Vroeger reeds gekend als "Den Pau" (1544), "De Heinsele" (1562), "Het Schaap (1700).

Rechts : trapgevel uit de 17de eeuw, gerestaureerd in 1914. Ernaast is een klein poortje dat het oude Wulfstraatje verstopt.
Nu café "De Gulden Valk".

Links : een gevel uit 1711, vroeger gekend als "Onder den Wijngaard" (1597).
Nu restaurant "De Vondel".

Rechts : een gevel uit 1715, reeds in 1511 vermeld als "De Kleine Wulfkinne".
Nu restaurant "Casa Serenas", alwaar je lekker Spaans kunt eten. Vooral van de Paella Special hebben onze smaakpapillen genoten (maart 2002).

Café's en terassen domineren het beeld rond het plein. De omheining is van de ondergrondse parking.

Links naar rechts:
Het bruine huis : reeds vermeld in 16de eeuw als " De Drij Swaenkins " en in de 17de eeuw als " De Drij Eeckels ". Nu café Postiljon.

Het huis met de barokke gevel uit de 17de eeuw, was vroeger reeds gekend als "Den Pot" (1569) en als "'t Paukin" (1615).
Nu restaurant "'t Fonduehuis"

Het geelgekleurde huis was een brouwerij "St-Laureys", nu een café Old Ghent.

Het witte huis (nr 34) dateert van begin 18de eeuw, veranderd in de 19de eeuw. Hier werd in 1886 het 'Vrije Verbond der Ziekenbeursen" opgericht. Ooit heette het "'t Groenhuis" (1595), "De Catte" (16de eeuw), "De Zwarte Catte" (19de eeuw). Nu café De Zwarte Kat. Het interieur is wat oubollig, maar best gezellig. Je kan ook buiten op het groot terras zitten. Er is ook een keuken die doorlopend open is waar je omeletten, spaghetti, lasagnes, pannekoeken... kunt krijgen.

Nr 25 : Het Lakenmetershuis (laken in de betekenis van linnen) dateert van 1770, in classicistische stijl, verbouwd in 1903. Oude benamingen : "Den Houden Wulf" (1366), "De Groote Wulf" (1397, "Gildehuis der Corduwaniers" (15de eeuw). Vanaf de 19de eeuw soldatenpost, dan zondagsschool.
Nu Willemsfond met volksbibliotheek.

De vogelmarkt :

Elke zondagmorgen van 7 tot 13 uur is het "vogelmarkt" op de Vrijdagmarkt. Hier kan je kwetterende zangvogels, liefogende steenratjes, fretjes en andere kleine huisdieren kopen (ook vissen).
Voor pluimvee moet je op de Oude Beestenmarkt zijn, waar hennen, eenden, kalkoenen, alsook konijnen enz. verhandeld worden.

Dit is een van de oudste pleinen van Gent alwaar zich het grootste deel van het openbare leven, zowel op politiek als sociaal vlak, afspeelde. Het plein vormde het decor voor officiële ontvangsten van vorsten en andere hoogwaardigheidsbekleders. In de middeleeuwen deden de graven van Vlaanderen hier hun Blijde Intrede en zweerden daarbij de voorrechten van de stad te respecteren (wat ze nooit deden, tenzij onder dwang). Hier werden zowel de feestelijkheden georganiseerd, als het uitvechten van bloedige vetes tussen de gilden. Op 2 mei 1345 speelde er zich hier een bloedige broederstrijd af tussen de gilden van de wevers en de volders. De traditie van de "wekelijkse" vrijdagmarkt gaat terug tot 1199. Rond het plein staan vele oude gildehuizen.

Op de sokkel staan de wapenschilden van de diverse gilden. De 3 beeldhouwwerken onder Jacob stellen de verdragen voor die hij afsloot : hierboven het Verbond tussen Vlaanderen, Brabant en Henegouwen.

Het Verbond tussen Vlaanderen en Engeland.

Het Verbond tussen Gent, Brugge en Ieper.

Hij heeft doar nogal ne post gepakt mee over da klein-zjielbirke te vallen.

(Hij is zwaar gevallen over dat klein gilberke (een groen metalen paaltje))

Van links naar rechts :
Nr 1 : Gevel uit 1718, oudste naam uit 1916 "Den Buck"
Nr 2 : Gevel uit 1781, naam in de 17de eeuw was "De Coorenblomme"
Nr 3 : Gevel uit begin 18de eeuw, oude naam uit 1603 "De Gaublomme"
Nr 4 : Gevel uit 1714, oude naam uit 1663 "De Lelie" - nu café de Paris
Nr 5 : Vermeld in 1780 als "Den Springhaan"

Ook op de Vrijdagmarkt :

Rechtover "Ons Huis" : een houten frietkot, in normandische stijl (?). Frietjes met een frikadel, en lek mayonaise aub.

nr 16 : Brasserie de Jacob, allerlei vlees- en visgerechten (zeetong, scampi's). Mosselen op 5 bereidingswijzen. Meer info op hun website. Gesloten op maandag.

Nr 20 : Eden : voor snelle en lekkere pasta's of gewoon een verfrissend drankje op een terras onder het wakend oog van Jacob van Artevelde.

Nr 33 : Di : Cosmetica, badzout, douchegel, geurkaarsjes ... enz ... enz...

De dekenij heeft haar eigen website : Website Vrijdagmarkt

En nog véél meer ....

Het Poëziecentrum : op het gelijkvloers vind je de shop, met boeken en poëziegadgets. Op de 1ste verdieping zit het documentatiecentrum. Op de 2de verdieping tref je de boekencollectie, de tijdschriften en de hele non-book collectie (cd's, elpees en andere). Ook het knipselarchief zit daar. Dan is er nog een leeszolder met ruimte voor 100 toeschouwers.

Eén van de mooiste pleinen van Europa