Eindigt het co-ouderschap als een kind meerderjarig wordt?

Gevolgen voor de kinderbijslag en de verblijfsoverschrijdende kosten

Vraag

Bij onze echtscheiding zeven jaar geleden werd vastgelegd dat we onze vier kinderen in co-ouderschap zouden opvoeden, week om week. Onze twee oudste kinderen zijn intussen meerderjarig geworden en volgens mijn ex houdt co-ouderschap dan automatisch op. Daarom heeft ze hen op 18 jaar verplicht om te kiezen bij wie ze wilden wonen. De oudste woont sindsdien voltijds bij zijn moeder, de tweede heeft voor mij gekozen. Wat betekent dit voor onze kinderbijslag? Zal die aan mij uitbetaald worden als ik onze tweede zoon officieel bij mij domicilieer? En wie moet dan de verblijfsoverschrijdende kosten betalen, zoals ziekenhuisfacturen en studiekosten?

P. D.

Antwoord

Dat co-ouderschap automatisch stopt als een kind 18jaar wordt, is niet helemaal waar. Het klopt inderdaad dat men een meerderjarige geen verblijfsregeling meer kan opleggen en dat het kind vanaf dan zelf mag kiezen. Het kind is echter niet verplicht om een keuze te maken tussen zijn ouders en mag de bestaande verblijfsregeling ook gewoon behouden.

Voor de kinderbijslag kan dat keuzemoment op 18 jaar inderdaad aanleiding geven tot een wijziging. Voor die leeftijd wordt de kinderbijslag namelijk automatisch uitgekeerd aan de moeder, tenzij zij hier afstand van doet. Vanaf 18 veranderen de regels en wordt de kinderbijslag automatisch uitbetaald aan de ouder waarbij het kind gedomicilieerd is. Laat u uw zoon inschrijven op uw adres, dan zal u dus vanaf dan ook zijn kinderbijslag ontvangen, tenzij u samen met uw ex een formulier ondertekent waarin u vraagt om de kinderbijslag voort aan haar uit te betalen.

Zou de kinderbijslag voor uw tweede zoon voortaan aan u worden uitbetaald, houd er dan rekening mee dat dit op gezinsniveau financieel nadelig is. Uw ex verliest dan namelijk kinderbijslag voor een kind in derde rang, terwijl u slechts kinderbijslag zal ontvangen voor een kind in eerste rang, en die bedragen liggen gevoelig lager. Kan u met uw ex een goede regeling treffen over de verdeling van de kinderbijslag, dan is het financieel dus voordeliger om alles bij het oude te laten en de totale kinderbijslag voor de vier kinderen te laten uitbetalen aan de moeder.

Wat betreft de verblijfsoverschrijdende kosten verandert er helemaal niets, welke keuze uw kind ook maakt. Beide partners blijven levenslang ouder en moeten zolang het kind ‘behoeftig' is mee betalen voor de verblijfsoverschrijdende kosten van hun kinderen. De verdeelsleutel hiervoor moet bepaald worden op basis van de zogenaamde ‘samengevoegde inkomsten' van beide. Stel bijvoorbeeld dat uw inkomen 70 procent bedraagt van de ‘samengevoegde inkomsten' van u beiden, dan moet u 70 procent betalen van de verblijfsoverschrijdende kosten van al uw kinderen.

F.D.C.

De Gezinsbond focust op de financiële gevolgen van echtscheiding

Studiedag met resultaten enquête (echt)scheiding

Op 29 april organiseerde de Gezinsbond een studiedag over de financiële gevolgen van een scheiding. De Gezinsbond vindt het heel belangrijk dat ouders vóór ze scheiden een akkoord uitwerken voor de kinderen, een ouderschapsplan waarin de opvoeding, de verblijfsregeling en het onderhoudsgeld voor de kinderen geregeld wordt.

In de voormiddag overhandigde de Gezinsbond de resultaten van zijn enquête en zijn voorstellen aan de minister van Justitie Stefaan De Clerck en staatssecretaris van Gezinsbeleid Melchior Wathelet. Op die manier kunnen zij ervoor zorgen dat scheidingsprocedures minder duur zouden uitvallen, dat conflicten minder lang aanslepen en dat scheidende koppels een eerlijke en rechtvaardige financiële regeling kunnen uitwerken.

In de namiddag presenteerde de Gezinsbond de resultaten van zijn bevraging. Ze mochten rekenen op een grote opkomst. In het publiek waren advocaten, bemiddelaars, politici en beleidsverantwoordelijken, en ook mensen die een scheiding meemaakten, aanwezig. Zij maakten ook hun voorstellen naar overheid, justitie en bemiddelaars toe bekend.

Dat scheiden emotioneel zwaar kan zijn, hoeft geen betoog. Maar een scheiding kan ook financieel pijn doen aan de ex-partners. Dit gegeven vormde het vertrekpunt van een bevraging die de Gezinsbond voerde bij 105 mensen die een (echt)scheiding meemaakten en bij een groep van 20 erkende scheidingsbemiddelaars.

Hoe ziet de financiële situatie van ex-partners vóór en na een scheiding eruit? Hoeveel kost de scheidingsprocedure? Biedt het onderhoudsgeld een uitweg? Kan bemiddeling helpen?...

Aan de hand van de resultaten van deze bevraging doet de Gezinsbond een aantal voorstellen die ervoor kunnen zorgen dat scheidende koppels na hun scheiding minder in financiële moeilijkheden terechtkomen. Verantwoordelijken van de studiedienst van de Gezinsbond lichtten de resultaten van hun bevraging en hun voorstellen toe op deze studiedag.

Voor dit onderzoek kreeg de Gezinsbond steun van Staatssecretaris voor Gezinsbeleid, Melchior Wathelet. Hij sprak ook het slotwoord uit op de studiedag en beloofde van de voorstellen van de Gezinsbond te realiseren wat haalbaar is.

Publicatie

De resultaten en voorstellen, gepresenteerd op de studiedag "De financiële gevolgen van een (echt)scheiding" van 29 april 2011, zijn opgenomen in de publicatie "Focus op de financiële gevolgen van een scheiding. Hoe valkuilen vermijden?"

Wil je de publicatie bestellen? Tel. 02 507 88 71 of e-mail: studiedienst@gezinsbond.be.
De publicatie kost 7 euro voor leden en 10 euro voor niet-leden (excl. verzendingskosten).

De belangrijkste hoofdstukken met relevante informatie:

• De inkomenssituatie van de ex-partners vóór en na de scheiding
• De impact van het onderhoudsgeld op de financiële situatie van de ex-partners
• Wat kost een scheiding?
• De verblijfsregeling van de kinderen
• De huisvesting en de boedelverdeling
• De loopbaan vóór en na de scheiding
• De bemiddelaars over scheiding
• Voorstellen vanuit de Gezinsbond
  
  
  

Huidige toestand

Alimentatie voor kinderen is een bijdrage in de studiekosten, kleding, huisvesting en alles wat bij een gewone opvoeding aan de orde komt. Om fiscaal ten laste te blijven mag dat onderhoudsgeld niet meer bedragen dan 2.940 euro (= 118.599 F.) netto per jaar. In een klassiek gezin mag een kind slechts 1.960 euro (= 79.066 F.) netto eigen bestaansmiddelen verwerven om fiscaal ten laste te blijven. Bruto mogen kinderen van samenwonende gehuwden maximum 2.355 euro (= 95.000 F.) per jaar verdienen en kinderen van alleenstaanden maximum 3.563 euro (= 143.750 F.) om nog ten laste te blijven.

Die toestand is ontstaan omdat kinderen van alleenstaanden bij ontvangst van onderhoudsgelden vlug de grens van de bestaansmiddelen zouden overschrijden, zeker als ze verdiensten verwerven via een vakantiebaan. Daarbij aanvaardt de fiscus dat vooraf 20 % kosten met een minimum van 322 euro (= 13.000 F.) in rekening mogen worden gebracht - beschouwd als kosten voor vervoer van en naar een vakantiejob.

Nieuwe toestand

Dat is de huidige toestand. Maar die verandert, zodra de wet op de fiscale hervorming in het Belgisch Staatsblad verschijnt. In de wet van financieminister Reynders wordt een verhoging van de drempel tot 3.390 euro (= 136.752 F.) netto voorzien. De alimentatie voor het kind mag dan zowat ruim 150 euro (= 6.000 F.) bedragen. Maar voor grotere kinderen is dat bedrag niet veel. Het probleem zou kunnen worden opgelost door onderhoudsgeld voor kinderen niet meer bij de bestaansmiddelen te rekenen. Logisch is dat, omdat voor kinderen die bij de ouders wonen ook geen rekening wordt gehouden met de gelden die ouders voor de opvoeding uitgeven. In de wet werd dan ook geschreven dat alleszins een deel van de onderhoudsgelden niet meer als bestaansmiddelen wordt beschouwd. Tot 1.800 euro (niet-geïndexeerd) wordt onderhoudsgeld niet meer tot de bestaansmiddelen gerekend. Na indexaanpassing is dat voor de inkomsten van 2001, aanslagjaar 2002 zowat 2.350 euro (= 94.799 F.) of iets minder dan 1.983 euro (= 8.000 F.) onderhoudsgeld per kind per maand dat niet meer bij de bestaansmiddelen wordt gevoegd.

Toch nog een onderscheid tussen kinderen

De regeling geldt voor alle kinderen die ten laste zijn van gehuwde of alleenstaande ouders. Dat zou alle discriminatie tussen kinderen opheffen. Maar tot onze grote verbazing behielden de wetgevers het verschil in maximumbedrag bestaansmiddelen tussen kinderen van alleenstaanden en kinderen van gehuwde samenwonende ouders : 4.237 euro (= 170.940 F.) bruto bestaansmiddelen voor kinderen van alleenstaanden, 2.355 euro (95.000 F.) voor de andere groep kinderen.

Sociaal billijker zou geweest zijn de bestaansmiddelen voor alle kinderen gelijk te schakelen en het onderhoudsgeld onbeperkt buiten de bestaansmiddelen te houden. Hier hebben de Belgische parlementairen onzorgvuldig gehandeld bij de wetbespreking en in hun beslissing.

Ghislain Duchâteau

- Naar Luc Coppens in De Standaard Portefeuille 1-2/9/2001 - de tekst "Gescheiden ouders hebben wordt financieel aantrekkelijk".

Pensioenen

Vraag via invulformulier GOUDI :

Welke zijn mijn vooruitzichten i.v.m. het op pensioen gaan? Wanneer je al 10 of 15 jaar alimentatie voor je ex hebt betaald, heeft zij dan ook nog recht op een deel van je pensioen en onder welke voorwaarden?

__________

Beste Vraagsteller,

Er is geen verband tussen het betalen of ontvangen van een onderhoudsuitkering en het pensioen.

Er zijn twee stelsels van pensioen in de Belgische wetgeving. Ze zijn erg verschillend. Er is het stelsel van de overheidspensioenen en er is het stelsel van de pensioenen van de werknemers en de zelfstandigen.

Onder het stelsel van de overheidspensioenen is het zo dat de echtgescheiden echtgenoot enkel een pensioen kan krijgen als de gewezen ambtenaar is overleden.

Onder het stelsel van de werknemers en de zelfstandigen kan men als men uit de echt is gescheiden geen aanspraak meer maken op een deel van het pensioen van de gewezen echtgenoot (als deze nog in leven is) of op een overlevingspensioen (bij overlijden van de gewezen echtgenoot).

De uit de echt gescheiden echtgenoot heeft in deze regelingen wel recht op een persoonlijk pensioen als echtgescheidene, nl. "het pensioen voor de uit de echt gescheiden echtgenoot". Dat is dus onafhankelijk van het pensioen van de vroegere echtgenoot. Het heeft op dat pensioen van die vroegere echtgenoot geen invloed, hoewel het berekend wordt op basis van de arbeidsprestaties van de gewezen echtgenoot en ook berekend wordt voor de periode waarin men gehuwd was.

Zo te zien is er in uw situatie geen echte reden om u zorgen te maken over een mogelijke bedragsvermindering van het pensioen waarop u aanspraak kunt maken.

Zie "Gids bij SCHEIDING, Sociale en Juridische Informatie" - Karolien Belmans en Mieke Louwette Studiedienst KAV - De Standaard Uitgeverij 1997.

Met vriendelijke groeten

Ghislain Duchâteau - webmaster Goudi-website
Gescheiden Ouders Dienstbetoon door Informatie