Project
Stolpersteine
Stolperstein
in de Hutstraat 41 in Schaarbeek
Stolpersteine
(letterlijk 'struikelstenen') is een
project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (1947,
Berlijn). Stolpersteine
zijn kubusvormige betonnen stenen met een messing bovenplaat, met daarin
de naam, geboortedatum, deportatiedatum en plaats en datum van overlijden
gestanst van een nazi-slachtoffer. Buiten Joden
kunnen dat ook Sinti en Roma, redders, politieke
gevangenen, homoseksuelen, Jehova's getuigen en gehandicapten zijn. De meeste
slachtoffers hebben geen graf en krijgen op deze manier een plaats in ons
collectief geheugen. Een wandeling door een doodgewone straat kan zo veranderen
in een reis door de geschiedenis. Door deze “struikelstenen” kunnen we de
geschiedenis uitleggen aan kinderen en aan volgende generaties. Zo blijven
slachtoffers in onze herinnering bestaan. In Duitsland zijn er inmiddels
duizenden stenen geplaatst. Maar ook buiten Duitsland zijn ze nu ook te vinden
in Oostenrijk, Hongarije, Nederland en sinds kort ook in België.
Voor België coördineert de ‘Vereniging voor de
Herinnering aan de Shoah’ de aanleg van de Stolpersteine. Families of
vrienden die wensen de herinnering aan hun geliefden, vermoord door de nazi’s,
levendig te houden, kunnen daarvoor een vraag richten tot deze Vereniging. De
financiering die de initiatiefnemers op zich zullen nemen dient gedeeltelijk om
de kunstenaar te vergoeden die de gedenksteen gegraveerd en geplaatst heeft en
zal ook ten goede komen aan de vereniging die het administratieve gedeelte en
de officiële plechtigheid verzorgt.
In heel België zijn er nu bijna 80 van deze
struikelblokken geplaatst. In het Brussels gewest liggen er struikelstenen in
de gemeenten Anderlecht, Brussel, Elsene, Schaarbeek, Sint-Gillis,
Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-ten-Node, Ukkel en Vorst. Struikelstenen werden
ook aangebracht in Luik, Charleroi, Eupen, Mechelen en Sint-Truiden. In
Antwerpen is de Joodse gemeenschap tegen dit project gekant. Het vindt het
ongepast om deze gedenkstenen op de grond te plaatsen omdat dit weinig respect
inboezemt. Ook de ligging in wijken waar nu geen Joodse families meer wonen en
waar de huidige bewoners weinig gevoelig zouden zijn aan de herdenking van de slachtoffers
van de Shoah, haalt de Joodse lobby in Antwerpen als argument aan. Spijtig want
er is heel veel interesse om een struikelsteen te plaatsen. Zo is er
bijvoorbeeld toelating gevraagd om een steen te kunnen plaatsen voor de woning
van de Antwerpse agent Jan De Ridder die de schrijver Bob Mendes
heeft gered. Zullen de 35 in kampen omgekomen Antwerpse agenten ooit kunnen
geëerd worden door een struikelsteen voor hun laatste woning? Ook de 8
Antwerpse kinderen die konden ontvluchtten naar Izieu
en daarna naar Auschwitz werden gedeporteerd door de "slachter van
Lyon" krijgen geen struikelsteen terwijl wie in Brussel en Luik woonde er
wel een kreeg.
Voor de slachtoffers van het XXste
transport zijn er ook stolpersteine
geplaatst. Hierna een eigen lijst van namen van slachtoffers met hun
transportnummer én de plaats waar de stolperstein kan gevonden worden. Wie Stolpersteinen van slachtoffers
van het XXste transport kan melden mag mail naar het
adres van de webmaster. De XXste Transport-stenen
zijn herkenbaar aan de datum van vertrek: 19.4.1943.
Stolpersteine
Transport XX (Demnig)
|
Naam |
Transnr |
Stolperstein |
Internet |
|
Chana
Lipschütz, geboren Kalischer (11/09/1856
in Krakau) |
968 |
Bremen,
Hastedter Heerstraße, 407 |
|
|
Heinrich
Grünebaum (5.11.1899 in Rendel) |
84 |
Groß-Karben, Bahnhofstraße, 51 |
|
|
Rosa
Grünebaum geboren Strauss, (5.2.1899 in Frankfurt) |
85 |
Groß-Karben, Bahnhofstraße, 51 |
|
|
Berthold
Grünebaum (26.7.1931 in Groß-Karben) Zoon
van Rosa en Heinrich |
86 |
Groß-Karben, Bahnhofstraße, 51 |
|
|
Alice
Grünebaum (27.4.1938
in Frankfurt) Dochter
van Rosa en Heinrich |
87 |
Groß-Karben, Bahnhofstraße, 51 |
|
|
Haja ROTER geboren Tenenbaum (09/05/1906
in Wolbrom) |
528 |
Schaarbeek,
Hutstraat, 41 |
|
|
Rudolf Hoffmann (3.4.1875 in Neuss) |
642 |
Neuss,
Drususallee, 81 |
|
|
Clara
Hoffmann Geboren
Seligmann (28/08/1879 in Darmstadt) |
644 |
Neuss,
Drususallee, 81 |
|
|
Anna
Apteker Geboren Rotter (26/11/1868 in Otynia Oekraïne) |
1390 |
Harburg, Rieckhoffstraße 8 |
|
Bronnen
*Vereniging voor de Herinnering aan de Shoah (Bella
Swiatlowski)
*https://nl.wikipedia.org/wiki/Stolpersteine