Derwisjes
|
|
|
De opdracht luidde 'ontwerp een reeks vormen met als basis
de spilvorm'.
Een uitdaging want als je er over nadenkt zijn er veel dingen die rond de as
draaien.
Kijk maar eens naar de natuur: een tornado, de maan, vruchten, zaden,...
Ik vond het een beetje te voor de hand liggend en nam de tijd om over de
opdracht na te denken.
Een tweede opdracht luidde 'bouw een vorm op waarin licht en donker een
belangrijke rol spelen'.
Met als vertrekpunt papierplooïngen, drapage,...
Waarom niet de twee combineren?
Ik ging op zoek naar een materiaal waar ik deze derwisjes uit kon vervaardigen
en kwam al snel uit bij porselein gietklei. Een heel jaar lang heb ik hiermee
geëxperimenteerd. Ik heb ongeveer een tiental verschillende recepten gemaakt en
vond het reuze om telkens de verschillende resultaten te zien.
De gietklei ik die ik nodig had moest vooral erg wit van kleur zijn en toch
voldoende stevigheid bevatten om te kunnen blijven rechtstaan na het bakproces.
Ik drenkte gewone keukenrol in porselein gietklei en drapeerde deze op konische
mallen van klei.
Als ze droog waren, dan wrikte ik ze los en werden ze gebakken.
De keukenrol bakte weg, maar de vorm werd weergegeven door de hard geworden
porselein gietklei.
Ik wilde het proces van extase weergeven zodat het duidelijk werd dat het meer was dan alleen rond de as draaien. Daarom koos ik voor een viertal oplopende derwisjes die dan in een vijfde de extase bereikten om daarna weer terug te keren naar het aardse. Door ze zo op te stellen kan je de beweging in het werk terugvinden. Het rond de as draaien zie je helemaal voor je als je de plooien van de 'jurken' van de derwisj dansers ziet.
De derwisjes zijn een verboden uitwas binnen de moslim
religie. De ceremonie is een rituele dans die de
verbondenheid met allah voorstelt.
De derwisjes komen gekleed in lange witte jurken met volle zoomen voorstellend
hun doodskleed. Daarover dragen zij volumineuze zwarte mantels voorstellend hun
wereldse tombes; hun lange conische rode vilten hoeden stellen de grafstenen
voor.
Een mannenkoor en een orkest begint met muziek, en de derwisjes ontvouwen hun
armen en beginnen te draaien. De derwisjes draaien hun rechter palm omhoog zodat
ze de energie van Allah kunnen ontvangen via hun lichaam en via de linkerhand,
die naar beneden gedraaid is, terug naar de aarde gaat. Draaiend op hun linker
hiel draaien de derwisjes nog sneller.
Ze gooien ze de zwarte mantels af en bereiken een soort extase met een
gelukzalige expressie.
De ademende, kwellende muziek van de fluit is mogelijk de meest sensationele
geluid gedurende de ceremonie.
Op een zondagavond luisterde ik naar het programma Gulliver op radio 1 waar een gedicht voorgelezen
werd van Leonard Nolens uit de bundel 'Derwisj, tien
dansgedichten'.
Ik ben niet de enige die inspiratie put uit de derwisjen...
http://users.skynet.be/literarte/auteurspaginas/nolens.html
 |
 |
 |
 |
Gaibi, a Melami poet |